Karel V van et Illig Rôoms Ryk: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 3:
| noame = Karel V
| leevn = [[1500]]-[[1558]]
| functie1= [[Ofbeeldienge:Blason fr Bourgogne.svg|20px|left]] [[File:Brabant-Limburg Arms.svg|20px|left]] [[Hertog van Bourgondië]] (titulair) <br /> [[File:Arms of the Count of Luxembourg.svg|20px|right]] [[Hertog van Broabant#Hertoogn van Broabant, Lothier en Limburg|Hertog van Broabant, Lothier, Limburg]] en [[Huus Luxemburg#Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]]. <br />[[File:Namur Arms.svg|20px|left]] [[Ofbeeldienge:Blason Comte-de-Flandre.svg|20px|left]] [[Ofbeeldienge:Blason province fr Artois.svg|20px|right]] Markgroaf van Noamn. <br /> [[Groaf van Vloandern]], [[Groafschap Artois#Huus Bourgondië|Artois]], [[Bourgondiërs#Huus Bourgondië (1347–1361)|Franche-Comté]], [[Charolais]], [[Groafschap Henegouwn#Huus Wittelsbach|Henegouwn]], [[File:Hainaut Modern Arms.svg|20px|left]] [[File:Counts of Holland Arms.svg|20px|right]] [[Groafschap Holland#Huus Wittelsbach|Holland, Zêeland]]
|functie1 = [[Ofbeeldienge:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|35px|left]] [[Lyste van Rooms-Duutsche keuniengn en keizers van et Hillig Rooms Ryk#Huus Habsburg (1438-1740)|Keizer van ‘t HRR]]▼
| periode1 = [[1506]] -[[1555]]
| periode1 = [[1520]] (officieel [[1530]]) -1556<br />[[Roomse keunienk|Rôoms-Duutsche keunienk]] :<br />[[1519]]-[[1530]]▼
| vôorganger1 = [[
| ipvolger1 = [[
| functie2 = [[Ofbeeldienge:
| periode2 = [[
| vôorganger2 =
| ipvolger2 = [[Filips II van Spanje]]
| functie3 = [[
| periode3 = [[
| vôorganger3 =
| ipvolger3 = [[Filips II van Spanje]]
| functie4 = [[Ofbeeldienge:Flag of Austria.svg|25px|left]] [[Huus Habsburg#Eirtshertoogn van Ôostnryk (1453-1918)|Eirtshertog van Ôostnryk]]
| vôorganger4 = [[Maximiliaan I]]
| ipvolger4 = [[Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk|Ferdinand I]]
▲|
▲|
| vôorganger5 = [[Maximiliaan I]]
| ipvolger5 = [[Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk|Ferdinand I]]
| voader = [[Filips I van Kastilië|Filips de Schôonn]]
| moeder = [[Johanna van Kastilië]]
Regel 29 ⟶ 33:
== Zyn familie ==
[[Ofbeeldienge:Joanna of castile with her children.jpg|thumb|left|
[[Ofbeeldienge:Bernhard Strigel 003.jpg|left|thumb|
Karel is geboorn in
Karel was doadeure erfgenoam van de drie grotste dynastieën van Europa: 't [[Huus Habsburg]], 't [[Bourgondiërs#
== Karel en zyn voader in Mecheln ==
Achter den dôod van [[Karel de Stoutn]] in 1477, vestigde zyn weeuwe [[Margaretha van York]] heur in [[Mecheln]]. Ze kocht doa 't Hof van Koameryk,
Achter den dôod van zyn dochter, [[Maria van Bourgondië]], wierd heur vint Maximiliaan van Ôostnryk nie anveird deur de Vlamsche steedn en surtout Gent was ipstandig. Ze speeldn boas over zyn twi jounges [[Filips I van Kastilië|Filips de Schôonn]] en [[Margaretha van Oostnryk (1480-1530)|Margaretha van Ôostnryk]].
In 1485 stoptn de Gentenoars under verzet en Maximiliaan brocht zyn zeuntje Filips, die ton 7 joar oud was, no Margaretha van York in Mecheln. In 1486 verkocht
Filips, en loater ook zyn vrouwe [[Johanna van Kastilië|Johanna]], blêevn doa tout dan
In 1507 stelde Maximiliaan zyn dochter (Karel zyn tante) an als regente en [[Landvoogdn van de Habsburgsche Nederlandn|landvoogdesse van de Habsbursche Nederlandn]]. Ze
== Mêerderjoarig ==
In 1515 wierd ie in [[Brussel]] mêerderjoarig verkloard en
In 1516, achter den dôod van
In 1520 (officieel 1530) kwamt ie keizer van 't Hillig Rôoms Ryk. Je
Deur zyn Spoans keunienkschap en Duuts keizerschap kwoamn de Nederlandn definitief oundergeschikt an de keizerlikke belangn van de Habsburgers. Margaretha van Ôostnryk blêef landvoogdesse tout in 1530 en ze wierd ipgevolgd deur Karel zyn joungere zuster, [[Maria van Ongareye (1505-1558)|Maria van Hongareye]], weeuwe van [[Lodewyk II van Hongareye]].
Karel zyn grotste vyandn woarn de Turkn, de protestantn en
[[Image:Tizian 057.jpg|thumb|150px|<center>Zyn vrouwe [[Isabella van Portugal (1503-1539)|Isabella]]]] ▼
== Vrouwe en jounges ==
▲[[Image:Tizian 057.jpg|thumb|150px|<center>Zyn vrouwe [[Isabella van Portugal (1503-1539)|Isabella]]]]
Karel trouwde de 10e moarte 1526 met [[Isabella van Portugal (1503-1539)|Isabella van Portugal]], de dochter van Emanuel I van Portugal. Under jounges woarn:
* [[Filips II van Spanje]] (21 meie 1527 -13 september 1598)
* Maria van Spanje (21 juni 1528 -26 februoari 1603), trouwde mè [[Maximiliaan II]] (keizer van
* Ferdinand 1530
* Johanna van Habsburg (24 juni 1535 -7 september 1573)
* Johan (1539)
Karel
== Zyn hervormiengn in de Nederlandn ==
In 1543 kost Karel V, met et ''Verdrag van [[Venlo]]'', Gelre en Zutphen by zyn gewestn voegn. Van da joar wordn de Nederlandn ook de [[Zeventien Provinciën]] genoemd.
Met et ''Verdrag van Augsburg'' van [[26 juni]] [[1548]] kost ie verkrygn
Met de ''Pragmatieke Sanctie'' van [[4 november]] [[1549]] wierd er bepoald
== Trôonsofstand en loater leevn ==
Deur de vele conflictn mè Frankryk en d’Ottomoann gerakte Karel vrêe vermoeid en je sukkeldeg’ ook mè zyn gezoundheid.▼
▲Deur de vele conflictn mè
In 1555 stound ie de Nederlandn of an zyn zeune Filips II, en in 1566 ook Spanje, Noapels, Sicilië en de Spoansche kolonies.
De keizerskrône en
▲|[[Ofbeeldienge:Karel-V-rijken.jpg|thumb|left|300px|<center>Koarte van ’t Hillig Rôoms Ryk en de erflandn van keizer Karel V als keunienk Karel I van Spanje]]
▲|[[Ofbeeldienge:CoA-Roman-Emperor-Charles-V.png|thumb|left|200px|<center>Zyn woapnschild]]
{{Commonscat|Charles V, Holy Roman Emperor|Karel V (HRR)}}
Regel 94 ⟶ 97:
[[Categorie:Keizer van et Illig Rôoms Ryk]]
[[Categorie:Habsburg]]
[[Categorie:Groaf van Bourgondië]]
|