Karel II van Spanje: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[OfbeeldiengeFile:Carlos_II;_Koning_van_SpanjeJuan de Miranda Carreno 002.jpg|250px|thumb|center|<center>Karel II deur Juan Carreño de Miranda]]
| noame = Karel II
| leevn = 1661 - 1700
| functie1= [[Ofbeeldienge: Armoiries Philippe II d'Espagne.png|20px|left]] Keunienk van Spanje,<br />Noapels, Sicilië en Sardinië
| functie = Keunienk van Spanje
| periodeperiode1 = [[1665]] - [[1700]]
| vôorgangervôorganger1 = [[Filips IV van Spanje|Filips IV]]
| ipvolgeripvolger1 = [[Filips V van Spanje|Filips V]]
| functie2 = [[Ofbeeldienge:Flag of the Low Countries.svg|20px|left]] Soeverein van de Spoansche Nederlandn<br />[[Ofbeeldienge:Visconti2.png|20px|left]]Hertog van Milaan, [[File:Brabant-Limburg Arms.svg|20px|right]] [[File:Arms of the Count of Luxembourg.svg|20px|right]] [[Hertog van Broabant#Hertoogn van Broabant, Lothier en Limburg|Broabant, Lothier, Limburg]] en [[Huus Luxemburg#Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]] <br />[[File:Namur Arms.svg|20px|right]][[Ofbeeldienge:Blason Comte-de-Flandre.svg|20px|left]]<br /> [[Groaf van Vloandern]], Noamn<br /> en [[Groafschap Henegouwn#Huus Wittelsbach|Henegouwn]] [[File:Hainaut Modern Arms.svg|20px|center]]
| functie2 = Soeverein van de Zudelikke Nederlandn
| periode2 = [[1665]] - [[1700]]
| vôorganger2 = [[Filips IV van Spanje|Filips IV]]
| ipvolger2 = [[Filips V van Spanje|Filips V]]
| functie3 = [[File:Blason comte fr Nevers.svg|20px|left]] [[Bourgondiërs#Splitsienge van et vrygroafschap en et hertogdom (1493)|Groaf van Franche-Comté]]
| periode3 = [[1665]]-[[1678]]
| vôorganger3 = [[Filips IV van Spanje|Filips IV]]
| ipvolger3 = Vrankryk<br />(Vrede van Nijmegen)
| voader = [[Filips IV van Spanje]]
| moeder = Maria Anna van Ôostnryk <br />(1634-1696)
}}
'''Karel II''' (Madrid, [[6 november]] [[1661]] – Madrid, [[1 november]] [[1700]]), bygenoamd ''el Hechizado'' (dende Behekstn) was keunienk van Spanje, NapelsNoapels Sicilië en SiciliëSardinië en soeverein van de [[Zudelikke Nederlandn]]. Je was de latste keunienk van de [[Spoansche Habsburgers]].
[[Ofbeeldienge:Carlos segundo80.png|thumb|<center>De stamboom van Karel II toogt dat er veel intêelt was]]
'''Karel II''' (Madrid, [[6 november]] [[1661]] – Madrid, [[1 november]] [[1700]]), bygenoamd ''el Hechizado'' (den Behekstn) was keunienk van Spanje, Napels en Sicilië en soeverein van de [[Zudelikke Nederlandn]]. Je was de latste keunienk van de [[Spoansche Habsburgers]].
 
== Zyn leevn ==
In Spanje woarn ze styf blye o Filips IV in 1661 e mannelikkn ipvolger krêeg. Mo Karel II was gêestelik en lichoamelik g’handicaptg'handicapt. OlAl de specifieke kenmerkn van de Habsburgers: o.a. e grôtegrôote neuze en e voruutstoande kinne woarn by hem overdreevn. Zyn kop was te grôot en zyn ounderkoake stak zo verre voruut dat ’n'n zyn tandn nie ip makkoar kost krygn. Zyn toenge was te grôot en doadeure kost ’n'n mè moeite klappn. Je kost ook mè moeite goan en otost ’n'n vuufendertig joar oud was wast ’n'n verlamd, epileptisch, kletse, j’haaj'haa bykan gin tandn mi en je kost nie goed zien. In 1698 ist ’n'n ôokook nog doof gewordn. Je blêef lange kiends en loater kwamt ‘n'n seniel. Je kost mè moeite leezn of schryvn.
Doadeure regeerde zyn moeder olsals regentesse.
 
Je peisde zelve dat ’n'n bezeetn was, vandoar zyn bynoame. Van overoloveral kwoamn der Exorcistn vo den duvel uut hem te dryvn. Mo zyn handicaps hanhaan nateurlik mêer te moakn mè de lange tradiesje van intêelt by de [[Huus Habsburg|Habsburgers]].
 
In 1678 wierd zyn moeder Maria Anna van Ôostnryk (1634-1696) uut Madrid verdreevn deur [[Juan II van Oostnryk|Juan II]], de bastoardzeune van [[Filips IV van Spanje|Filips IV]]. Je kost nie verdroagn da zyn halfbroere Karel verwoarlôosd weggestookn zat in ‘t't ''Escorial'', ’t't enorm paleis met ’n'n abdye en mausoleum, da [[Filips II van Spanje|Filips II]] haa loatn bouwn vo zyn voader [[Keizer Karel V van et Illig Rôoms Ryk|Karel I van Spanje]]. en da (van 1984 erkend is olsals [[UNESCO weirelderfgoed]]). Mo Juan II stierf in 1679 en Maria Anna kêerde were no Madrid. Karel zou zelve an zyn halfbroere gevroagd hen vo zyn moeder of te zettn, omdat ‘n'n zelve wilde regeern.
 
== ZynLouis vrouwnXIV en zyn oorloogn ==
Kardinoal Mazarin en [[Louis XIV]] profiteerdn van de teegnsloagn van de Spoans-Habsburgsche dynastie vo zyn Ryk uut te breidn. Mo binst de Devoluusjeoorloge (1667-1668) tusschn Spanje en Vrankryk krêeg Spanje de steun van de Triple Alliãnsje: Iengeland, de [[Republiek der Zeevn Verenigde Provinciën|Nederlansche Republiek]] en Zweedn. Vrankryk ha Franche-Comté veroverd, moar in 1668 wierd et Verdrag van Aakn geslootn en most Franche-Comté weregegeevn wordn an Spanje.
Zyn êeste vrouwe was Marie Louise van Orléans, e nichte van [[Lodewyk XIV]]. Ze zoagn makkoar styf geirn en ze loazn vele in de kerke vo joenges te kunn hen, mo da lukte nie want je was impotent. Achter tien joar is ze gestorvn. Achter heur dôod wierd ’n verplicht van te trouwn mè Maria Anna van Beiern, prinsesse van Neuborg. Ze was e schôonzuster van keizer [[Leopold I (HRR)|Leopold I]] van ‘t [[Hillig Rôoms Ryk]]. Mo by heur lukteg' et nateurlik ook nie. Je gienk styf achteruut en je schrêemde vele by ’t lyk van zyn êeste vrouwe, wa da doe peizn an [[Johanna van Kastilië|Johanna de Woanzinnige]].
 
In 1672 begost Louis XIV een Hollandschn Oorloge. Mo d'Hollanders mostn ounder financieeln druk de stryd ipgeevn. In 1678 sloot Spanje de Vrede van Nijmegen en kwam Franche-Comté definitief ouder Vrankryk.
Omdat ’n gin joenges haad kôost ’n e klêenzeune van Lodewyk XIV, [[Filips van Anjou]] (loater Filips V van Spanje ) vor ipvolger.
 
== Zyn vrouwn ==
Binst profiteerde Lodewyk XIV van de teegnsloagn van de Spoans-Habsburgsche dynastie vo zyn Ryk uut te breidn.
Zyn êeste vrouwe was Marie Louise van Orléans, e nichte van [[LodewykLouis XIV]]. Ze zoagn makkoar styf geirn en ze loazn vele in de kerke vo joengesjounges te kunn hen, mo da lukte nie want je was verzekers impotent. Achter tien joar is ze gestorvn. Achter heur dôod wierd ’n'n verplicht van te trouwn mè Maria Anna van Beiern, prinsesse van Neuborg. Ze was e schôonzusterschonzuster van keizer [[Leopold I (HRR)|Leopold I]] van ‘t't [[Hillig Rôoms Ryk]]. Mo by heur lukteg' et nateurlik ook nie. Je gienk styf achteruut en je schrêemde vele by ’t't lyk van zyn êeste vrouwe, wa da doe peizn an [[Johanna van Kastilië|Johanna de Woanzinnige]].
 
Omdat ’n'n gin joengesjounges haad kôost ’n'n e klêenzeune van LodewykLouis XIV, [[Filips van Anjou]] (loater Filips V van Spanje ) vor ipvolger.
 
<gallery>
File:Retrato de la reina Mariana de Austria, by Diego Velázquez.jpg|<center>Zyn moeder Maria Anna van Ôostnryk deur Diego Velázquez
Ofbeeldienge:Marie Louise d'Orléans by Mignard wearing the Fleur-de-lis (showing her dignity as a Grand daughter of France) and the Spanish crown.jpg|<center>Zyn êeste vrouwe Marie Louise van Orléans
Ofbeeldienge:Marie-Anne de Neubourg, reine d'Espagne.jpg|<center>Zyn twidde vrouwe Maria Anna van Beiern
</gallery>
 
== Zyn dôod en de Spoansche Successieoorloge ==
Karel II stierf den êestn november 1700 in Madrid.
 
Zowel keunienk LodewykLouis XIV of keizer Leopold I woarn familie en voendn dan ze recht haan ip de Spoansche krônekrôone. Doadeure begost in 1701 de [[Spoansche Successieoorlog]]e, die deurde tout 1713 met de [[Vrede van Utrecht (1713)|Vrede van Utrecht]]. [[Filips van Anjou]], e klêenzeune van Louis XIV, kwam Filips V van Spanje. De Zudelikke Nederlandn giengn no den Ôostnrykschn tak van ‘t't [[Huus Habsburg]] en da was ‘t't ende van de Spoansche Habsburgers.
 
De stad [[Charleroi]] is noa Karel II genoemd.
[[File:Habsbourg-1700.png|thumb|left|500px|<center>In 't rôod: De gebiedn van de Spoansche Habsburgers in Europa in 't joar 1700 en de verloorn gebiedn me doatum]]
 
{{Commons|Category:Charles II of Spain|Charles II of Spain}}
 
[[Categorie:Habsburg]]
[[Categorie:Groaf van Vloandern]]
[[Categorie:Groaf van Bourgondië]]
[[Categorie:Hertog van Broabant]]