Hommel (plante): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Astro (discuusjeblad | bydroagn)
k sv 1.1a
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Hop bloemen vrouwelijke plant Humulus lupulus female.jpg|thumb|Ommelplante mè knops]]
{{plat|PoperiengsPoperyngs}}
'''Ommel''' ([[Nederlands]]: hop(pe)) is e twèslachtige plante va de Cannabaceae-familie.
 
De plante wos tot voe kort vôornoamelikvôornoamelyk ekwikt voer i [[bier]] te doen. In de knops zit er e stoffe (lupuline, e geelachtige poere) die e zeure smoake gèft an 't bier. 'n Dag va vandoage gebruuk'n ze ommel oek mêer e mêer voer in medicament'n te doen. 't Bestoan oek zaksjes en oofdkussens, evuld mè ommel. Dat zoed e nateurliknateurlyk slapmiddel zin.
 
In [[Belgje|Belgie]] zin de streek'n van [[Oalst]] (Ôost-Vloandern), Asse (Vlams-Brabant) e voerol dedie va [[PoperiengePoperynge]] zin stiefstyf ekend voe nunder ommel. In 't buut'nland zin [[Duutsland]] en [[Tsjechie]] ekend.
 
== De geschiedenisse ==
Regel 12:
Vôorn dazze ommel in bier dèjn om e smaksje an 't bier te geevn, dèjn ze d'r gruut in. Gruut is e miengelienge va kruudn. Roend de joarn 800 kwaamn ze in Duutsland op 't gedacht om e bètje ommel in bier te doen om 't langer te kun bewoarn.
 
=== E nieuw' industrie voe PoperiengePoperynge ===
In de streke va PoperiengePoperynge leevnde z'in de Middelêeuwn va de loakenandel. Moa deur de polletiek van [[Iengeland]] most'n ze achter een andere maniere zoekn voe commerce te doe. Ommel wos d'opplossienge. Sedert de 15st'n êeuw wos ommel ier intensif verbouwd. 't Uutzicht va PoperiengePoperynge gienk nôoit nog 't zefste zien...
 
=== Telôorgang... e reddieng? ===
In 'n 20stn êeuw goenk et van kwoad naar erger mè de ommelproduucsje in PoperiengePoperynge. In 2006 woarn d'r in PoperiengePoperynge nog moar e goe 30 boern voer een areoal va 176 ectoarn.
De reddieng zou nu ''Menohop'' kunn'n zin. Want an 'n unief va [[Gent]] en ze ontdekt dat er in ommel 'fenooln' zitt'n die stiefstyf trekk'n op 't vrouwelikvrouwelyk hormoon oestrogeen. Menohop is e medicament da de oengemakk'n va vrouwn in de menopauze zou kunn'n verep'n.
 
== De produucsje ==
Regel 23:
=== De groei ===
In 'n winter goan de bovenste dêeln va de plante dôod, moa de wortels overleevn. Mè 'n uutkom groein der scheut'n an de wortels: die scheut'n zien e delicatesse. De scheut'n zin eleid roend droad'n en klemmn omoge. Tusschn april en juli groeit de plante 't mêest: de rank'n kunn'n toen otmets 30 santemeter groein op êen dag.
Begun juli stopt de plante mè groein e begunt ze te bloein. De vrouwelikevrouwelyke bloemn groein uut toet 'knops'.
 
=== 'n Plok ===
Te laste begu september begunt 'n ommelpluk. Vroeger dein ze da met 'n and. In 'n oudn tiedtyd dèj olleman mèj an 'n ommelpluk. Da wos zwoar werk - sertoe at rinde, want toe laagn je nan'n oopn va de rank'n. Om d'ambiance d'r in 't ou'n, zoengn de plokkers liedjes. Dit is 't êeste refring van e bekend liedje:<br>
::::<i>Als wij de schoenen tatsen
::::<i>Om naar de pluk te gaan
Regel 36:
::::<i>En van den hommelpluk</i>
 
Toen da de pluk oek mè machien kostte gebeurn, in de plekke va manueel, wos 't er in PoperiengePoperynge e firma die e masse machien'n efabriceerd et: Allaeys. In de joarn '60 exporteernde ze oek na Duutsland, en dat is toch opmerkelikopmerkelyk omda Duutsland vele keirs grodder is. Ze produceernde oender anger de Allaeys Junior, Allaeys Senior, Allaeys Europa Super (koste 240 à 270 rank'n ter eure plokk'n), Allaeys Compact en Saxo. De firma Allaeys is oendertusschen failliet egoan.
 
=== Droogn ===
Regel 42:
 
== Hoppestoet ==
Om de drie joar (2005, 2008, 2011,...) goat er in PoperiengePoperynge in september e stoet uut die e masse vook trekt. Olles stoat toen nateurliknateurlyk in 't têek'n va 'n ommel. D'r zien oek fêesten en ze verkiezen e Hoppekeuneginne.
 
== Culinair ==
* Ommel gebruuk'n ze voer in bier te doen. In PoperiengePoperynge brouwn ze e speciaal birtje, [[Hommelbier]], mè mêerder sôort'n ommel.
* Ommelpap: in vroeger tiedtyd'n krêegn de plokkers, mêestol vrèmd vook, op 't ende van de plok, e sôort warm paptje ('t trekt op crème brûlée) mèd e poar knops ter versieriengversieryng. Da gebruuk wos joarn verlôorn egoan. Moa bakker Sansen uut PoperiengePoperynge ed een oud recept werevoen'n uut 1910. In de nieuwn ommelpap zitt'n ol d'oude ingrediënt'n d'r nog in (mek, butter, bloeme e suker); nieuwe toevoegieng is de kanêel en de rom.
* Hoppescheut'n: de joenge scheut'n van de plante die in 'n uutkom eplokt zin. 't Is delicoat andwerk, en doarom is 't oek zo diere in de restorangs. Oe moej ze grêed moak'n? Koed in e bitje vinaigrette of zochtjes ebakk'n in e buttersausje.
 
Regel 56:
{{commons|Humulus lupulus}}
 
[[Categorie:PoperiengePoperynge]]
 
[[cs:Chmel otáčivý]]