|
[[Ofbeeldienge:Beatrijs.jpg|right|300px]]
'''BeatrijsBeatrys''' es e belangryke [[Middelnederlands]]che Marialegende uut de veertiende eeuwe.
=='t Veroal==
De legende van BeatrijsBeatrys es ol styf oud en wos ol langer bekend in vele land'n. 't Goat over e nunne die kosteresse es in e klooster moa gekweld es deur de liefde (vs. 213: <i>Minne worpt mi onder voet</i>). Ze sprikt were of mei eurn jeugdvriend en smit uuteindelyk eur kappe over d'oage. Z'angt de sleuters van de kappelle an 't Mariabeeld, en tope zett'n ze toen an noa e verre stee.
Ze leevn zeevn joarn lyk keuniengn in Vrankryk en kryg'n binsdien twee joenges. Moa oen ze ol under geld verbuuschd ein, lat y ze zitt'n. ZieBeatrys bluuft ollene achter mei de kinders, zonder geld, zonder teet'n. Zeevn joarn lank leeft ze in de grotste oarmoe. Ze komt ollene moa rond deur te beedeln en eur te prostitueern (<i>vs. 448-450: Ic moet gaen dorden noet Buten der stat op tfelt Ende winnen met minen lichame ghelt</i>).
In ol eur miserie lat ze nie na om doagelyks te leezn vo Maria, en ze krygt spit van 't gene da ze gedoan eit. Uutendelyk besluut ze were te keern na 't stee woa da eur klooster stoat. Ze klopt an bie e vriendelyk oud wuuf die eur en de kinders wilt upvangn. Oe ze an da wuuf vroagt wuk da d'r vroeger mei de kosteresse es gebeurd, wit da wuuf van niet'n.
Uut curiositeit goat ze 's anderendoags na 't klooster. Tot eur enorme verboazienge ontdekt ze da eur kleers en de sleuters van de kappelle nog up juuste dezelste plekke liggn woa dat ze ziezy veertien joar idder eit achtergeloat'n, en eit er ondertusschn niemand geziene dat ze ziezy doa nie mei gewist eit.
In ol dienen tyd da ze ziezy weg wos, eit d'Illige Maria eur gedoante angenoomn en eur werk overgepakt.
==Mariavererienge==
De legende es dus in d'eerste plekke e '''Mariavererienge''': d'Illige Maria die oneindig goed es en oessan vo joe zorgt, ook oe je up 't verkeerde pad zit.
Doaneffers goat de vertellienge ook over de goedeid van mienschn. Wien da miss'n makt en slichte diengn doet, moa uuteindelyk tot inkeer komt en tracht zinzyn leevn were rechte te kryg'n, goat iervoorn beloond geroak'n; vs. 825-826: <i>Wie aen u soect ghenade, hi vintse, al comt hi spade</i>.
==Andschrift en Toale==
't Veroal van de nunne <i>BeatrijsBeatrys</i> es bewoard gebleevn in e schitterend versierd, uniek andschrift van rond [[1374]]. D'n tekst zelve es van rond [[1300]]. 't Es een van de zuverste stikk'n Middelnederlands dien d'r zinzyn uut dienen tyd. De toale es dudelyk [[Brabants]] en es meugelyks in [[Brussel]] geschreevn.
't Andschrift es nu bewoard in de Keunienklyke Bibliotheke van [[Den Haag]].
==Fragment==
De vrouweBeatrys eit van 't oud wuuf vernoomn dat de kosteresse de latste veertien joarn gin één kerkdienst gemist eit. Z'eit eur kinders toevertrouwd an da wuuf en keert nu were na 't klooster. Ze begunt te leezn tot Maria moa volt in sloape. In e visioen oort ze nen iengel koet'n teegn eur (<i>hets van gode, dat ic u quedde</i>).
==Externe koppeliengn==
*[http://www.kb.nl/galerie/beatrijs/index.html BeatrijsBeatrys in de Koninklijke Bibliotheek van Den Haag]
*[http://www.literatuurgeschiedenis.nl/teksten.asp?ID=27 BeatrijsBeatrys in Literatuurgeschiedenis.nl]
*[http://www.dbnl.org/tekst/_bea001beat01 BeatrijsBeatrys in de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren]
| 