|
|}
'''De Twède Slag om Mêesn''', oek gekend oender de noame "De MieneslagMyneslag va Mêesn", wos e crucioal gevecht in 'n [[Êeste Weireldoorloge| Êest'n Weireldôorlog]].
== De vôorgeschiedenisse ==
Tusschen [[30 oktober]] en [[3 november]] [[1914]] wos 't er ol zwoar gevocht'n roend [[Mêesn]] in [[De Slag van 't London Scottish Regiment]], oek gekend oender de noame Êeste Slag om Mêesn (dat is e bètje e bedrieglykebedrieglike noame, want vele gevecht'n woarn eigentlykeigentlik in [[Wytschoate]]). Mêesn wos ingenoomn op 1 november 1914 deur de [[Duutsland|Duutschers]] omda 't van strategisch belang wos. Aj mêester wos over Mêesn, koste je de hêle streke aan de west- en zuudkant min of mêer domineern: Mêesn legt op een euvel va 80 meters oge, en 'n omtrek is gemiddeld moa 45 meters oge. De Duutschers willnde eigentlykeigentlik op 'n [[Kemmelberg]] geroak'n, moa da gieng nie goed. Doarom naamn ze oek Wytschoate in, da ogger lei.
== 19 mienmyn'n ontploffn ==
De Twède Slag om Mêesn viel op [[7 juni]] [[1917]]. De Britsche troepn, oender leidieng va Generaal Plumer, addn bykan 1,5 joar gegroaven an tunnels om toet oender de stellingnstelliengn van 'n Duuts te geroaken. De tunnels liep'n va [[Hill 60]] in 't nôord'n toet in [[Ploegsteirt]] in 't zuudn.
'n Anvol wos eigentlykeigentlik ol ingezet op 3 juni mè zwoarder bombardement'n die anield'n toet 7 juni. Op dat moment leit d'r ol 100.000 man van 't Twède Leger van d'Iengelsche g'rêed om t'attakeern. 't Were wos kloar en de moane schoenk. Olmettekè vieln d'Iengelsche bombardement'n stille. De Duutsche woarn verschrikt e begost'n zelve te schiet'n.<ref>[http://www.diggerhistory.info/pages-battles/ww1/france/messines.htm www.diggerhistory.info], URL bekeek'n op 21/01/2007</ref> Twientig menuut'n loater, in de vroegn uchtend (3:10 AM), brak d'elle los: 19 mienmyn'n explodeernde, 'n êen achter 'n andern. Da wos in totoal goed voe 431.700 kilogram explosivn.<ref>[http://www.webmatters.net/belgium/ww1_mesen_4.htm www.webmatters.net], ''The total weight of explosives used amounts to 431,700 kilos'' - URL bekeek'n op 06/01/2007</ref> De schok adde de macht van een aardbevieng. Noa 't schynt kossn ze 't voeln toet in [[Parys]]. En 'n êestÊest'n ministerMinister van Iengeland koste 't ôorn in [[Lon'n]].<ref>[http://www.firstworldwar.com/battles/messines.htm www.firstworldwar.com ], ''Audible in Dublin and by Lloyd George in his Downing Street study, the combined sound of the simultaneous mine explosions comprised the loudest man-made explosion until that point'' - URL bekeek'n op 06/01/2007</ref>
Van de 22 mienmyn'n kost'n de Duutsche d'r eintje elimineern in [[1916]]. In [[1955]] is er nog e mienemyne ontploft deurn 'n blyksembliksem, gelukkiglykgelukkiglik zoender dôodn. Dus nu is er nog ossan êen mienemyne over die nie ontploft is. 't Bekendste restant van de MieneslagMyneslag is Kroater 11 in Wytschoate, beter gekend oender de noame ''Pool of Peace'' (diameter: 76 meters). <ref>[http://www.wo1.be/ned/database/dbDetail.asp?TypeID=15&SubTypeID=32&ItemID=5479 www.wo1.be], URL bekeek'n op 06/01/2007</ref>
== Grôot succes voe de Geallieerde ==
|-
|}
Mè nundern aanvol die d'rop voogde kost'n de Britt'n en d'Australiërs 'n euvelkam Mêesn-Wytschoate verovern. Voerol 't Twède Leger van d'Iengelsche (negen diviesjes infanterie), oender leidieng va Plumer avanseerdeavaseerde rap. 'n Slag wos op 14 juni 1917 edoan. 't Dôdental wos enorm: roend de 25.000 Duutsche e 17.000 Britse soldoat'n. Moa 'n moral van de Geallieerde kostte ni kapot: voe 'n êeste kêe an 't westelykwestelik froent woarn d'r mêer dôodn an de kant van de verdedigers dan an de kant van de anvallers. Achter 'n aanvol add'n de Geallieerde 7 kilometers teringwinsteterringwinste: in de loopgroavenôorlog va '14-'18 wos dat ol e grôot succes.
Op 10-11 april [[1918]] wos Mêesn were deur de Duutsche veroverd, moar op [[28 september]] [[1918]] wos 't voe goed bevrid deur troep'n va [[Nieuw-Zêeland]] <ref>[http://ww1cemeteries.com/ww1cemeteries/messinesridgebritishcemetery.htm http://ww1cemeteries.com], URL bekeek'n op 09/01/2007</ref>.
De Twède Slag om Mêesn wos e vôorloper van de [[Derde Slag om Ieper]] (beter gekend oender de noame Passchendoale).
==De slag om Mêesn... of de slag om WitschoateWytschoate?==
D' Iengelse klapp'n ossan over 'The Battle of Messines Ridge'. Toch zou 't even logisch zin om te klapp'n van ''The Battle of WijtschaeteWytschaete'' (lyklik dan de Duutschers oek mêestol schryvn ov'r ''der Schlacht am Wytschaete-Bogen'') omda WitschoateWytschoate in 't midd'n van de zak ligt dan ze met de slag veroverd en. 't Probleem vo d'Iengelsche wos da bieby Witschoate et't [[William Redmond|16ste Ierse Divisieregiment]] lag - e katholykkatholiek Iers regiment. D'Iengelsche zagen da ni zitt'n dan die Ieren me d'êre zoen goan lopen. Dodeure kozen ze vo 'De slag om Mêesn' alsvoe benoamienge, en daddat is ton ook overgepakt deur de Nederlandstoalige geschiedenisseschryvers.
==Bronn'n==
| 