De '''katte''' (''Felis silvestris'', ook wel uuskatte genoemd) is êen va de oedste uusdierenuusdiern va de mens. De gedomesticeerde katte makt dêel uut van de familie van de katachtigen (Felidae). De oede noame wos ''Felis domesticus'', teegnwoordigteegnwôordig is da vervangn deur ''Felis sylvestris catus''.
Der is e bewiesbewys da de Egyptenoaren ol in 2000 v.Chr. de katte adn vo uusdier. Moa der woarn ook al boern i de nederzettiengn van KleenKlêen-Azië die e katte addn en da wos nog e kè duuzd joar doavoorndoavôorn.
Omda de katt'n goeje joagers zinzyn, zinzyn ze gedomisticeerd vo de groanvoorraadn va de mens teegn knaagdiern lyk ratt'n en muuzn te beschermn. TegewoordigTegenwôordig wordn ze voorol lyk gezelschapsdier geoedn.
Katt'n zinzyn liever leeg dan moe. Ze zitt'n of liggn geirn in de zunne en sloap'n, 't liefst van ol up ne warmn ondergrondoendergroend. Dat es ook nodignôdig voo under teet'n goe te doen verteirn. De meestemêeste katt'n sloapn tweetwêe keerskêers zo vele lyk ne miens. Jeuste lyk bie de leeuwnlêeuwn en de tigerstygers lekk'n z'under eigen proper mei under toenge. Ze doen da geweunlyk voorvêor of achter dan ze goan goan sloap'n. Z'ein bykans tweetwêe eurn nodig voo de verzorgienge van under vel. Ze doen datte mei under tand'n, speugsel en vette die eutuut en kliere boven de steirt komt. En katte weegt tusschn de 2,5 en 9 kilos.
Euskatt'n zinzyn solitaire beest'n jeuste lyk d'andere katachtigen (mei eutzonderyngeeutzonderienge van de leeuwlêeuw die in ne groep leeft). 't Es wel zo dat er ne lossn band bestoat tusschn katt'n die in e grootgrêot territorium leevn en die familje zin van mekoar. 't Es ook gin problim om versjkillende katt'n lyk eusdier t' oud'n, want z'ein gauwe ne familjeband mei mekoar en verdeeln toen et territorium onder mekoar.
==Katt'n in de kultuur (West-Vloandern)==
*[[Kattestoet]]: ieder drie joar in [[Yper]]
*[[De Kattige Kat]]: striep van [[Suske en Wiske]], die nem ofspeelt in en roend Ieper[[Yper]] en in't nôorn van [[Vrankryk]].
