De '''katte''' (''Felis silvestris'', ook wel uuskatte genoemd) is êeneen va de oedste uusdiern va de mens. De gedomesticeerde katte makt dêeldeel uut van de familie van de katachtigen (Felidae). De oede noame wos ''Felis domesticus'', teegnwôordigteegnwoordig is da vervangn deur ''Felis sylvestris catus''.
Der is e bewys da de Egyptenoaren ol in 4000 v.Chr. de katte adn vo uusdier. Moa der woarn ook al boern i de nederzettiengn van KlêenKleen-Azië die e katte addn en da wos nog e kè twiduuzd joar doavôorndoavoorn. Up Cyprus zyn der zest kattn evoen in groavn die 9500 joar oed zyn. Die kattn trokn wel nog mêermeer up d'echte [[wilde katte|wilde kattn]].
Omda de katt'n goeje joagers zyn, zyn ze gedomisticeerd vo de groanvoorraadn va de mens teegn knaagdiern lyk ratt'n en muuzn te beschermn. TegenwôordigTegenwoordig wordn ze voorol lyk gezelschapsdier geoedn.
Katt'n zyn liever leeg dan moe. Ze zitt'n of liggn geirn in de zunne en sloap'n, 't liefst van ol up ne warmn oendergroendondergrond. Dat es ook nôdignodig voo under teet'n goe te doen verteirn. De mêestemeeste katt'n sloapn twêetwee kêerskeers zo vele lyk ne miens. Jeuste lyk bie de lêeuwnleeuwn en de tygers lekk'n z'under eigen proper mei under toenge. Ze doen da geweunlyk vêorvoor of achter dan ze goan goan sloap'n. Z'ein bykans twêetwee eurn nodig voo de verzorgienge van under vel. Ze doen datte mei under tand'n, speugsel en vette die uut en kliere boven de steirt komt. En katte weegt tusschn de 2,5 en 9 kilos.
Euskatt'n zyn solitaire beest'n jeuste lyk d'andere katachtigen (mei eutzonderienge van de lêeuwleeuw die in ne groep leeft). 't Es wel zo dat er ne lossn band bestoat tusschn katt'n die in e grêotgroot territorium leevn en die familje zin van mekoar. 't Es ook gin problim om versjkillende katt'n lyk eusdier t' oud'n, want z'ein gauwe ne familjeband mei mekoar en verdeeln toen et territorium onder mekoar.
