Runders: verschil tussen versies

Runders zien nutsbeesten. Vroeger wiern ze goen als trekbeesten; lik voe bevoorbeeld te ploegen ip de klene postjes, of voor in ne rosmeuln te lopen; voor underne stront. 't Is van dien tyd dat d'uutsprake komt "Stront is geld". Vodder worn koeien vaneigens goen voor underne melk [in [[Kokelare]] "mejk" genaamd], womee dat er [[zuvel]] gemaakt wordt, [[beuter]] [soms ook butter genaamd], [[joegoert]], [[kaas]], en deur de joenge gasten ook [[geêstryke drank]], dikkers met een [[vanillesmake]]. Tenslotte dien runders ook om ip t'eten, en voor under [[vel]], die a't verwerkt is [[leer]] wordt genaamd. Vroeger wiern olle belangryke [[oorkonden]] en [[cartularia]] geschreven ip kolfsleer. Ip een paar middeleeuwse registers die bewaard worn in 't [[Stadsarchief Brugge]] staat 't haar nog ip den leern band.

 

Runders zien nie zindelyk, zolange of dat de basis genoeg vezelachtige zaken bevat. Vezel bestaat chemisch surtoe uut [[ruwe celstoffe]]. Die ruwe celstoffe is zo belangrik voe runders omdat 't [[herkauwers]] (Fr: des ruminants, Eng: ruminants]] zien. Herkauwers en een [[vertêêrynge]] ip basis van een [[pense]]. Vaneigens dat ip de professionele melkveebedrieven en vleesveebedrieven specialisten werken an 't [[rantsoen]] van de beesten.

In praktiek eten de Vlamse koein surtoe [[maïs]], [[voordroog]] ofte ingeleid [[ges]], [[pulpe]] (ook puulpe genaamd), [[draf]], en [[krachtvoeier]]. Als een soorte van [[folklore]] geevn sommigte boeren under koein nog [[voeierbeêten]] bie. Vroeger, in de [[Nieuwe Tyd]], zetten de boeren voor under koein ook [[spurrie]], [[vitsen]], [[klaver]] etcetera. Al even belangrik voe melkkoeien is dat ze assan vele proper [[water]] ter beschikkynge moetn en.