|
'''Snooker''' es een [[biljartsport]], utgevondn in [[Iengeland|Ingeland]], moar loater utgewoaid noar het [[Europa|Europeese]] vasteland. 't Gelykt een bitje ip [[pool]] omdat er 6 goat'ngoatn (''pockets'' genoemd) zin woarin da je unen bol keunt schiet'nschietn. Specifiek an snooker es het feit dat het ip een vrêe grôte toafel gespeeld weird en dat er 6 verschillende sôort'nsôortn bolln zin.
==Spelregels==
[[Ofbeeldienge:Snooker table drawing 2.svg|thumb|Snooker toafel, met de begunpositie van de bolln]]
===De toafel, de bolln en punt'npuntn===
In't snooker moe je me unen witten bol (de speelbol) tracht'ntrachtn nen gekleurde bol in êen van de 6 goat'ngoatn te schieten: de rôo bolln zin goe voo 1 punt, en ton lôopt da ip van geel (2), groen (3), brun (4), blauw (5), roze (6) tot zwart (7). De bolln van geel tot zwart weirden ôok de gekleurde bolln genoemd, omda ze een specioale rolle speeln in 't spel. De 15 rôo bolln weirdn in een drieoek geleid an de ''onderkant'' van de toafel (boovn in de figuure), juste dervôorn ligt roze en derachter ligt zwart. Blauw ligt in't midden en de drie klêne kleurn moet'nmoetn in de zogenoamde '''D''' geleid weirden, in een welbepoalde volgorde. De snookertoafel es standaard 3,5 ip 1,75 meiters grôot.
===Het spel===
De ôofdbedoelienge van't spel es reeksn te scoorn. Den êest'nêestn bol dat je met unen witt'nwittn moe roak'n es oltyd nen rôon. Doarnoa meugt je 'als belôonienge', nen bol genoaken van een ander kleur me mêer punt'npuntn. De gekleurde bolln moet'nmoetn iedere kêe were geleid weird'n ip under begunpositie, de rôo bluuvn in de pocket. Ge keunt dus maximoal 15 reeksn van rôo-gekleurd moak'n. Doarnoa moe je de gekleurde bolln ipkussn, goande van geel (met liegste weirde) tot zwart. Ip da moment weird'n ze nie mêer weregeleid. Oon olle bolln gepot zin, es de '''frame''' vôorbie. Matchn weird'n beslist over mêerdere frames, bievôorbeeld in nen match noa 9 frames moe je voo te winn'n 5 frames winn'n. Frames deurn geweunlyk tussen de 15 en 45 menuut'nmenuutn, ofhankelyk van het niveau van de spelers.
Theoretisch keun je maximaal 147 punt'npuntn oaln in êenen beurt: 15x rood (15 punt'npuntn) + 15 x zwart (105 punt'npuntn) + de eindreekse van kleurn (27 punt'npuntn). Dit aantal es ton ôok een magisch aantal in het snooker en als nen speler doar in sloagt krigt ie mêestal nen specioaln geldpris. De huidige topspelers oalen ôog niveau, en nu gebeurt het gemiddeld een aantal kêern per joar dat de '''147''' gescoord weird.
De moeilykheid zit em niet allêene in het 'potten' van de bolln, moa ôok in et goe leggn van unen witt'nwittn, zodoanig da je de volgende bol ipnieuw relatief gemakkelyk keunt moak'n. Da noemn ze positiespel.
De noame 'snooker' eit vrimd genoeg niks te moak'n met het moak'n van de bolln, moar olles met het verdedigend spel: o ne speler nie echt een goe positie eit, goat ie in plekke van nen bol te moak'n tracht'ntrachtn de witt'nwittn moeilyk te leggn voo den andern. In't beste geval legt ie de witt'nwittn achter nen gekleurd'n, zodoanig dat den ander nie rechtstreeks an nen rôon kan (ie moet ton via minstens êenen band speeln). Da noemn ze nen 'snooker'. Nen speler die nie de bedoelienge eit om te scoren noemt men nen speler die ip 'safety' speelt.
===Fout'nFoutn===
Ge keunt dus fout'nfoutn moak'n, en da weirdt minimoal bestraft me 4 strafpunt'nstrafpuntn. O je echter een foute makte bie het speeln van een bal me mêer punt'npuntn, krig dje de weirde van dienen bol als straffe (vôorbeeld, o je de rozn wilde genoak'n, krig je 6 strafpunt'nstrafpuntn). Der zin verschillende maniern om een foute te moak'n:
* Ge speelt nie ip de rôon: 4 strafpunt'nstrafpuntn
* Ge speelt nie ip het kleur da je wilde genoak'n: minimum 4 strafpunt'nstrafpuntn
* o je unen bol ut het veld speelt: minimum 4 strafpunt'nstrafpuntn
* o je bie het mikk'n ip de witt'nwittn met uw lyf nen anderen bol genakt: minimum 4 strafpunt'nstrafpuntn
* o je noast den bol die je gemakt eit nog nen anderen bol makt: minimum 4 strafpunt'nstrafpuntn. Dene regel geldt wel nie o je 2 rôoje makt, ton krig je 2 punt'npuntn.
O je een foute makt, moar de witt'nwittn bol rolt zodoanig dat de tegenstander vrêe moeilyk an zinnen bol da tie moe scoorn kan (ie ligt bievôorbeeld snooker), ton eit ie recht ip nen ''free ball''. Ie magt ton ip gelyk welk'nen bol speeln, die telt voo nen rôon. Theoretisch gezien keun je iermee de magische grenze van 147 punt'npuntn deurbreek'n, want o je nen free ball krigt vôordat er êene bol gescoort es keunt je eindelyk 16 reeksen van rôo-zwart scoorn.
==Toernôoin==
| 