Manilln: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nog een glottisslag verwijderd
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Manillenpiekens.JPG|thumb|300px|De 8 kartn va pykens. Boven (vlnr): oaze, manille, êre, vrouwe, zot. Oender: 9, 8, 7]]
 
'''Manilln''' (oek wel uutgesprookn lik ''manie'nmanien'') is e [[kartspel]] voe deurgoans 4 persôon'npersôonn. 't Is verzekers 't gekendste kartspel i [[West-Vloandern|West-Vloanderen]].
 
== De vôorbereiding ==
Regel 15:
 
Êen persôon begunt de kartn te kappeln. De persôon die reks va nem zit, e nu de keuze:
* e meugt e paksje kartn (mistes 3) ofneemn en oloender leggn: dat doe ze om te belettn da de dêler zou kunn'n zeurn.
* e meugt op de kartn klopp'nkloppn: ton verandert d'r nietn an de volgorde van de kartn.
De dêler gift an elks van de 4 spelers 8 kartn (êest 3, toe 2, e toe were 3).
 
Ge kunt ôok manill'nmanilln me 3 of me 2, moa de regels zyn toen nateurlik 'n bitje anders ...
 
== De regels ==
De dêler meugt troef moak'nmoakn. A je vele ertns et, zeg je ton: "Ertns troef!". Nù moa meugt de moat van de dêler z'n eign kartn bekykn.
Peist êen van de spelers van de teegnparty: 'dat is e goein troef', ton meug 'n kloppn (of "meegoan"): vanaf toen telln de puntn dubbel. De'n tegenpartyMoat meugtvan oek tegenklopp'n dêler kut toene oek tegenkloppn: toen telln de puntn vierdubbel.
 
D'n êesten speler (die lienks zit van de dêler) komt uut mè e karte: 't is gelik va wuffer sôorte. Ol d'ander spelers moetn nu volgn. Ze moetn dus dezelfde sôorte op tafel smytn lik woamèi dat er is uutgekomn.
 
Ku j'ni volgn? Ton moe je koopn. Koopn kud ollêne mèt e troefkarte. E troef is mêer weird dan gelik wuffer andere sôorte: e troef van ertn zeven is dus sterker dan e manille van pykens.
Je meugt nie oenderkoop'noenderkoopn (of oendertroev'noendertroevn). Dat is e troef smytn die lêger is dan de troef die ol op toafel legt. Tenzy da j'ni anders kut.
 
Wie dat e slag ku binnoaln, meugt uutkomn. En da goat azo deure toet an ol de kartn op zyn.
 
Bedoeling van 't spel is om zovele meugelik puntn t'oaln. Je moet dus zovele meugelik sloagn binn'n oaln. Dat ku j' deur e karte te smytn die beter is dan wuk dat er op toafel legt: ofwel een hogereogere weirde, ofwel deur te koopn.
 
An ol de kartn op zyn, moe j' de puntn telln. Van dat totoal trek je 30 puntn of. En de rèstereste schryf je op e bladje. Mêestol is dat in twee kolomn me vaboovn e "W" en e "Z" (wyder/zyder). E vôorbeeld: pakt dat de punteweirde van ol je kartn 42 is. Je trekt er 30 van of: toen e je 12 puntn gemakt.
Kom je in de telling 30-30 uut, ton is 't "plat": niemand makt e punt (sommigte spelers speeln toe voe dubbel puntn in 't volgend spel, moa dat is nie algemêen).
Je speelt toet dat er e duo 101 puntn oalt (in de streke van [[Brugge]] speel'nspeeln ze oltyd 12 dêlen in e party).
 
A je troef makt, meug je oek zegnzeggn "ne muul!" of " 'k goa zoender". Dat wil zeggn dat er gèngin troef is. Ton telln de puntn dubbel. Mêestol zeg je "muul" a je e styve goe karte et, moa at er gèngin sôorte is die domineert.
Soms zegt de dêler oek "blend'nblendn muul". Toen et 'n ze kartn nog ni ezien. De puntn telln toe vierdubbel. Da gebeurt mêestol a je in de puntn verre achter stoat, moa 't is nie styf geapprecieerd deur 'echte' karters en 't is oek nie olgemêen verspreid (by de mêeste telt e blendn muul geweune dubbel).
 
==Termn==
* Renong: e sôorte koartn woavan a j'ginne en et. 't Is interessant omda je toene ku koopn ofwel vettn op je moat. E renong moakn, doe je deur e sôorte woavan daj mor 1 et, up êen van d'êeste ann te smytn (mêestol aje moat got oaln). Toene wit je moat datn de noaste kêe die sôorte meugt uutkomn (omda je die sôorte toene mêestol go koopn).
* Vettn: puntn smytn op en and da je moat goat oaln.
* Steek'nSteekn of wegsmytn: oej nie kunt volg'nvolgn up je moat e koarte smytn die toogt in wukke sôorte da j' gie puntn kunt oalen. Ofwel smyt je êen weg van de sôorte daj sterk in zit (=wegsmytn), ofwel smyt je êen weg van d'andre sôorte van 't zelfste kleur (=steek'nsteekn).
* Vlucht noarnor Egypte: in 't begun styve oge koartn vettn (byvôorbeeldbevôorbeeld omda je e masse koartn et van e sôorte die gin troef is).
* Muul: zoender troef voe dubbel puntn. Oltemets zegt 'n dien die toene muul makt: "Kom se mor uut!".
* Plat: de puntntellieng is 30-30, dus niemand oalt puntn (oek wel e ''platte tette'' enoemd -, moa da's nie algemêen).
 
== Externe koppelienge ==