Kortndrank: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robotvervangienge: (-lyk +lik )
k sv 1.2
Regel 2:
't Es 't resultoat van de distilloatie of '''t stoken'' van wyn of een ander gegiste of gefermenteerde vloeistoffe in nen alambic of distilleerketel. De mêest bekende kortndrank'n zyn geniver, gin, whisky, cognac, vodka en rum.
 
Den ôorsproengôorsproung van 't word is vôorolsnog onbekendounbekend. Meuglyks zoe't kunn'n zyn dat 't te moaken ei me veel alcol in e klêne flaske, en da je in korten tyd straf droenkedrounke kunt groaken.
 
Histories kenn'n we vôorol de geniver (geniverbeze), verwant an den iengelske gin, de noord Franske genivre (zoals de machtigen Wambrechies), In [[Vloandern]] es't er veel concurrense voor de geniver varianten; in Hasselt peizen ze zelfst da ze't uutgevondenuutgevounden ein. Ôok in [[Luuk]] (de "Péquet de Liège") en vôder over Luxemburg noar Duutsland lôopt er 'n spoor van geniver met vele noamen en varioasies. Ôok in Olland zyn z'er nie vys van: iederêen kent den Bols en de Bokma. Nog mêer noa 't Nôorden kom d'je in de scandinavische landen woarda de taksen styf ôge zyn en de temperaturen styf lêge: 't ideoale recept vô ne bloeiende zwarte mart. Ulderen Aquavit es in feite ôok en variatie van geniver, moa de smoake van 't kruud komyn es dominant.
 
Te lande woaren der minsen die de wyn kookten in ne geweunen kookketel en den damp lieten neresloan tegen de metoalen ulle: 't gêne dat er van d'ulle ofdruppelde was kortndrank. Sommigen moakten wyn en kortndrank van [[Pisseblomme|pisseblommen]].
 
Moar in de grondground is 't simple: ze keunen by oes ollêne moa "eau de vie" moaken die omzeggens gêen smoake eit. Doarom angen ze by 't distilleren, geniverbezen drin omdat't toch nog noa wadde zoe smoaken. 't Geheim van de smoake ligt dus in de grondstoffengroundstoffen om de wyn te moaken, byvôorbeeld gerstewyn en de kruden die d'rin angen by 't stoken.
 
Tot omtrent de joaren 1985 was't er ôok ne bloeiende circuit van illegoalen alcol in [[Vloandern]]. Y smoakte noa ne mix van ether en ofgewrochte olie; moar y was goekôpe en je kwamt'er toch zat van. Iedre kêer dat er iemand styf zêre smôorryke kwam peisdige iederêen an alcol.