Alexander Farnese: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
k blad ersteld noa de versie van Pastel deur de bydroage van 82.93.170.113 were weg te doen |
||
Regel 1:
{{Dynastie|
| ploatje = [[Ofbeeldienge: Vaenius - Alexander Farnese.png|250px|Alexander Farnese, ertog van Parma]]
| noame = Alexander Farnese
| leevn = 1545 – 1592
| functie1 = [[Landvoogd van de Nederlandn]]
| periode1 = 1578 – 1592
| vôorganger1 = [[Juan van Oostnryk]]
| ipvolger1 = Peter Ernst von Mansfeld
| functie2 = Ertog van Parma
| periode2 = [[1586]] – 1592
| vôorganger2 = Ottavio Farnese
| ipvolger2 = Ranuccio I Farnese
| voader = Ottavio Farnese
| moeder = [[Margaretha van Parma]]
}}
'''Alexander Farnese''' ([[Rome]], [[27 ogustus]] [[1545]] – Arras (Atrecht), [[3 december]] [[1592]]) was ‘n Spoans veldeer, [[landvoogdn van de Habsburgsche Nederlandn|landvoogd]] van de [[Nederlandn]] en ertog van Parma. J’aa vele succes mè z'n militaire carrière, in dienst van z’n nounkel [[Filips II]].
==Zyn leevn==
Je was de zeune van [[Margaretha van Parma]], ’n ounwettige dochter van [[Karel V van et Illig Roomsche Ryk|Karel V]] en Ottavio Farnese, ertog van Parma en j’aad ’n twêelinkbroere die mor ’n moand leefde. Z’n moeder was ‘n olfzuster van Filips II en van [[Juan van Oostnryk|Don Juan]].
J’is ipgebrocht in Spanje, tegoare mè de ziekelikkn Don Carlos, zeune van Filips II, en Don Juan. Ze woarn olle drie oungeveer eevn oud.
In 1559 kwamt ’n mee noa de Nederlandn mè z’n moeder Margaretha, die doa van 1559 tout 1567 landvoogdesse was.
D’n elfstn november 1565 trouwdet ie mè Maria van Portugal en da wierd mè vele proal in Brussel gevierd.
In 1571 vocht ’n mee in de [[Slag by Lepanto]], woa dan ze de Turkn versloegn.
In ’t noajoar van 1577 kreegt ’n d’n ipdracht van Filips II van of te kommn met ’n leger vo Don Juan, die ’t nie kosteg oaln teegn [[Willem van Oranje]], by te stoan. Z’arriveerdn in Luxemburg en d’n achtntwintigstn januoari 1578 versloegt ’n d’ipstandelingn mè groot succes in de [[Slag by Gembloux]], ten zuudoostn van Brussel.
Nie vele loater stierf Don Juan en Alexander Farnese volgdeg em ip ols landvoogd.
In 1586 stierf z’n voader en wierd ’n dus ertog van Parma, mo je regeerde nie zelve omdat ’n ton landvoogd in de Nederlandn was. Je stelde z’n zeune Ranuccio I an ols regent.
==Landvoogd van de Nederlandn==
Alexander Farnese volgde [[Juan van Oostnryk]], die in 1578 gestorvn was, ip ols landvoogd. Mo je was nie erkend deur de Stoatn- Generoal, die aartsertog Matthias van Oostnryk, zeune van keizer [[Maximiliaan II van et Illig Roomsche Ryk|Maximiliaan II]] en loater zelve keizer, vo die functie gevroagd aan. In [[1581]] verkloarde de [[Republiek der Zeevn Verenigde Provinciën]] under ounofankelik van Spanje en ze wildn gin één Spanjoard mêer erkenn.
Farnese kreeg ulpe van eurlingen uut de Woalsche gewestn die trouw bleevn an de keunink mè de [[Unie van Atrecht]]. 'n Poar weekn loater kwamt er 'n antwoord mè de [[Unie van Utrecht]].
Van uut Luxemburg begost Farnese an de veroveringe van de [[Nederlandn]]. Je sloagde d’er in van d’ipstandige steedn [[Gent]], [[Oudenoarde]] en [[Antwerpn]] in te pakkn.
Teegn 1588 aad ‘n ‘t grotste deel van de Nederlandn in andn, uutgenoomn [[Zêeland]], [[Olland]] en deeln van Friesland en Gelre.
In augustus 1589 is Hendrik III van Frankryk vermoord en Filips II wilde vermyen da Parys in andn van de protestantn zou volln.
Juste o Farnese an de reste van de Noordelikke Nederlandn wilde begunn, dwoung Filips II em vor in Frankryk teegn de protestant Hendrik IV van Frankryk te goan vechtn, wa da d’Ollandsche ipstandelingen geirn oordn. D’n neegntienstn september 1590 vielt ’n Parys binn vo ’t godsdienstconflict ip te lossn. Mor ost ’n em in 1592 an z’n and kwetste in [[Rouen]] droegt ‘n ‘t commando over an z’n zeune Ranuccio I en je keerde were.
Deur jalousie vo z’n successn wierd ‘n deur Filips II van zijn positie ols landvoogd ounteevn. Farnese trok em were in Atrecht, ton nog by de Spoansche Nederlandn, woa dat ’n d’n derdn december 1592 gestorvn is.
==Vrouwe en kinders==
Alexander Farnese trouwde d’n elfstn november 1565 in Brussel mè Maria van Portugal. Under kinders:
* Margherita Farnese (1567-1643), getrouwd mè Vincenzo I Gonzaga
* Ranuccio I Farnese (1569-1622), ertog van Parma
* Odoardo Farnese (1573-1626)|, kardinoal
[[Categorie:Landvoogd]]
[[ca:Alexandre Farnese]]
[[de:Alessandro Farnese]]
[[en:Alexander Farnese, Duke of Parma]]
[[es:Alejandro Farnesio (duque de Parma)]]
[[fi:Alessandro Farnese (Alankomaat)]]
[[fr:Alexandre Farnèse (1545-1592)]]
[[gl:Alejandro Farnesio]]
[[it:Alessandro Farnese]]
[[ja:アレッサンドロ・ファルネーゼ]]
[[nl:Alexander Farnese]]
[[pt:Alessandro Farnese, Duque de Parma e Piacenza]]
[[ru:Алессандро Фарнезе (герцог Пармы)]]
[[sv:Alessandro Farnese, hertig av Parma och Piacenza]]
|