Manilln: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
D-rex (discuusjeblad | bydroagn)
recat
k sp
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Manillenpiekens.JPG|thumb|De 8 kartn va pykens. Boven (vlnr): oaze, manille, êre, vrouwe, zot. OenderOunder: 9, 8, 7]]
'''Manilln''' (oek wel uutgesprookn lik ''manien'') is e [[kartspel]] voe deurgoans vier persôonn. 't Is verzekers 't gekendste kartspel in [[West-Vloandern|West-Vloanderen]]. Ge kunt ôok manilln me drie of me 2, moa de regels zyn toentoun 'n bitje anders.
 
== De vôorbereiding ==
Regel 15:
Êen persôon begunt de kartn te kappeln of te schaffeln. De persôon die reks va nem zit, e nu de keuze:
* e meugt e ofpakkn: e paksje kartn (minstes 3) ofneemn en olounder leggn: dat doe ze om te belettn da de dêler zou kunn zeurn.
* e meugt op de kartn kloppn: tontoun verandert d'r nietn an de volgorde van de kartn. Den dêler kan tontoun ôok wel ne ki zeggn: ''"wie leeg is vo t'effn, is te leeg vo te roapn"'', woamee dat ie wil zeggn dat den deen die moest ofpakkn t'em wel e ki zou kunn bekloagn dat ie niet eit ofgepakt.
De dêler gift an elks van de 4 spelers 8 kartn (êest 3, toe 2, e toe were 3).
 
== De regels ==
De dêler meugt troef moakn. A je vele ertns et, zeg je tontoun: "Ertns troef!". Nù moa meugt de moat van de dêler z'n eign kartn bekykn.
Peist êen van de spelers van de teegnparty: 'dat is e goein troef', tontoun meug 'n kloppn ("buusn" of "meegoan"): vanaf toentoun telln de puntn dubbel. 'n Moat van 'n dêler kut toenetoune oek tegenkloppn: toentoun telln de puntn vierdubbel.
 
D'n êesten speler (die lienks zit van de dêler) komt uut mè e karte: 't is gelik va wuffer sôorte. Ol d'ander spelers moetn nu volgn. Ze moetn dus dezelfde sôorte op tafel smytn lik woamèi dat er is uutgekomn.
 
Ku j'ni volgn? TonToun moe je koopn. Koopn kud ollêne mèt e troefkarte. E troef is mêer weird dan gelik wuffer andere sôorte: e troef van ertn zeven is dus sterker dan e manille van pykens.
Je meugt nie ounderkoopn (of oundertroevn). Dat is e troef smytn die lêger is dan de troef die ol op toafel legt. Tenzy da j'ni anders kut.
 
Regel 31:
Bedoeling van 't spel is om zovele meugelik puntn t'oaln. Je moet dus zovele meugelik sloagn binn oaln. Dat ku j' deur e karte te smytn die beter is dan wuk dat er op toafel legt: ofwel een ogere weirde, ofwel deur te koopn.
 
An ol de kartn op zyn, moe j' de puntn telln. Van dat totoal trek je 30 puntn of. En de reste schryf je op e bladje. Mêestol is dat in twee kolomn me vaboovn e "W" en e "Z" (wyder/zyder). E vôorbeeld: pakt dat de punteweirde van ol je kartn 42 is. Je trekt er 30 van of: toentoun e je 12 puntn gemakt.
Kom je in de telling 30-30 uut, tontoun is 't "plat": niemand makt e punt (sommigte spelers speeln toe voe dubbel puntn in 't volgend spel, moa dat is nie algemêen).
Je speelt toet dat er e duo 101 puntn oalt (in de streke van [[Brugge]] speeln ze oltyd 12 dêlen in e party).
 
A je troef makt, meug je oek zeggn "ne muul!" of " 'k goa zounder". Dat wil zeggn dat er gin troef is. TonToun telln de puntn dubbel. Mêestol zeg je "muul" a je e styve goe karte et, moa at er gin sôorte is die domineert.
Soms zegt de dêler oek "blendn muul". ToenToun et 'n ze kartn nog ni ezien. De puntn telln toe vierdubbel. Da gebeurt mêestol a je in de puntn verre achter stoat, moa 't is nie styf geapprecieerd deur 'echte' karters en 't is oek nie olgemêen verspreid (by de mêeste telt e blendn muul geweune dubbel).
 
==Termn==
* Renong: e sôorte koartn woavan a j'ginne en et. 't Is interessant omda je toenetoune ku koopn ofwel vettn op je moat. E renong moakn, doe je deur e sôorte woavan daj mor 1 et, up êen van d'êeste ann te smytn (mêestol aje moat got oaln). ToeneToune wit je moat datn de noaste kêe die sôorte meugt uutkomn (omda je die sôorte toenetoune mêestol go koopn).
* Vettn: puntn smytn op en and da je moat goat oaln.
* Steekn of wegsmytn: oej nie kunt volgn up je moat e koarte smytn die toogt in wukke sôorte da j' gie puntn kunt oalen. Ofwel smyt je êen weg van de sôorte daj sterk in zit (=wegsmytn), ofwel smyt je êen weg van d'andre sôorte van 't zelfste kleur (=steekn).
* Vlucht nor Egypte: in 't begun styve oge koartn vettn (bevôorbeeld omda je e masse koartn et van e sôorte die gin troef is).
* Muul: zounder troef voe dubbel puntn. Oltemets zegt 'n dien die toenetoune muul makt: "Kom se mor uut!".
* Plat: de puntntellieng is 30-30, dus niemand oalt puntn (oek wel e ''platte tette'' enoemd, moa da's nie algemêen).