Filips IV van Spanje: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 28:
In 1646 stierf z’n zeune Baltasar Carlos en dat èt ‘n noois kunn verwerkn.
==Oorloogn==
Ounder Filips IV voerde Spanje oorloogn teegn d’ipstandige [[Nederlandn]], [[Frankryk]], [[Portugal]], de protestantn in ’t [[Illig RoomscheRôoms Ryk]] en [[Iengeland]] en vo die oorloogn te kunnn betoaln most ‘n oge belastingn effn. Je voelde wel mee mè z’n volk da styf ofzag, mo van z’n voader en grôotvoader aad ’n meegekreegn dat ’n olles most over en vo ’t [[Uus van Habsburg]] en vo z’n soevereiniteit over de Nederlandn t’oudn. Je voeldeg em ook verplicht tegenover god vo te vechtn teegn de protestantn vor e katholieke weireld.
 
In 1640 most ‘n d’ounofankelikeid van Portugal toestoan en in dazelfste joar kwam Catalonië in ipstand teegn de Spoansche krone. In 1662 kostn Filips’ troepn Barcelona were erovern.
 
Filips makte t’ende van d'n [[Tachtigjoarign Oorlog]] mee en in 1648 èt ’n de [[Republiek der Verenigde Provinciën]] officieel ounofankelik verkloard mè de [[Vrede van Münster]]. Frankryk kreeg Franche-Comté en Lotharingn. Achteren 1648d'r bleeft erbleef nie vele mir over van de weireldmacht Spanje.
 
Achter ’t verlies by de slag by Duunkerke (1658), binst de Spoans-Franschn oorlog, most Filips were gebiedn ofstoan: ‘t Groafschap Artesië, gebiedn in Picardië en ’t Groafschap Enegouwn. En ook ten zuudn, langs de Pyreneeën, zakte de grenze 40 kilometer no beneen. ’t Vredesverdrag, de Vrede van de Pyreneeën, makte ’n ende an de Spoans-Franschn oorlog. Filips most z’n dochter Maria -Theresia van Spanje loatn trouwn mè [[Lodewyk XIV]] van Frankryk en je most e bruudschat beloovn die nie betoalboar was vo Spanje. In ’t vredesverdrag stound da Maria -Theresia of eur kinders de Spoansche krone nie kostn ervn.
Regel 47:
* Anna Antonia (1636 †)
* Maria-Theresia van Spanje (1638-1683), getrouwd mè keunink Lodewyk XIV van Frankryk
Z’n twidde vrouwe was aartsertoginne Maria Anna van Oostnryk, dochter van keizer Ferdinand van ’t [[Illig RoomscheRôoms Ryk]]. Z’aan vuuf kinders, woavan dan d’r drie vroeg stiervn:
* Margaretha Theresia van Spanje (1651-1673), getrouwd mè keizer Leopold I van ‘t Illig RoomscheRôoms Ryk
* Maria (1655 †)
* Filips (1657-1661)