Burg (Brugge): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
veranderienge 99799 van Wikifalcon were weggedoan: Respect vo de schryver van 't artikel! En 'k en nog noois e Bruggelienk 'wuk' weetn zeggn...
Pastel (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
 
De Vikings droungn met under snekkn mè drakarkoppn zô verre meugelik ’t land binn.
Ze kostn met under bootn langs de zeeoarm ’t [[Zwin]] en de riviere de Reie, (woa dat de noame van de reitjes van komt) tout in Brugge voarn, wa dat in dien tyd (vó de [[Duunkerke III#Stormvloed van 1134|stormvloed van 1134]]) ollene meugelik was met ôogoog woater. Ze noemdn die platse ''Bryghia'', wat dat Oudnoors is vo ''anlegplatse''. Vô de Vikings teegn t'oudn liet Boudewyn met den Yzern Oarm round 864 e versterktn burcht bouwn ip de plekke woa da nu de Burg is.
 
Brugge groeide round de burcht van de groavn van Vloandern. ’t Was in dien tyd groafelik gebied (nie stedelik) en dus under privébezit.
 
Round 944 liet groaf van Vloandern Arnulf I de [[Sint-Donaaskathedroale|Sint-Donaaskerke]] bouwn noa ’t model van de Paltskapelle van [[Karel den Grôotn]] in [[Aakn]]. De kerke eet 'n importente rolle gespeeldgespild in Brugge, moar is in 1800 ofgebrookn deur de Fransche en nie mêermir erbouwd.
 
’t Enigste dat er nog an erinnert zyn de groundvestn, ountdekt deur archeologische ipgroaviengn in 1955 en binst de groafwerkn vô den bouw van ‘t nieuw hotel in 1988. Z’èn ôok ’n deeldêel van ‘t kôor van de kathedroale blôot geleid. De restantn van de kathedroale zyn g’integreerd in de kelderverdiepienge van ’t Crowne Plaza Burghotel en kunn groatis bezocht wordn.
 
Z’èn ôok ountdekt oe dat de liggienge van de burcht moe gewist zyn.
 
De groavn lietn ôok nog e burchtkapelle bouwn, e gevang en e ghiseluus (woa dan ze menschn gegyzeld ieldn). ’t Gevang en ’t ghiseluus stoundn ip de plekke woa da nu ’t staduus stoat. Ze bouwdn ôok de Loove, ’t groafelik uus en loater ’t baljuwuus, ip de plekke van ’t oud gerechtsgebouw. ’t Oorsprounkelik outn uus van Boudewyn I wierd deur z’n ipvolgers vervangn deur e steennstêenn gebouw, da verschillige kêern verbouwd gewist is.
 
==D’Illig-Bloedbasiliek==
Regel 35:
’t Is ‘t enigste gebouw dat overgebleevn is van den tyd dat de groafelikkn burcht ip ’t Burgpling stound. ’t Interieur van de dounkere crypte in de beneenkapelle is bewoard gebleevn en ‘t is e schôon vôorbeeld van de [[Romoanschn styl]]. ’t Is ’t oudste gebouw van Brugge. In de boovnkapelle van ’t Illig-Bloed, is ’t romoans karakter verloorn gegoan. In de 15ste eeuwe is ’t erbouwd gewist in gotischn styl en in de 19ste eeuwe is ‘t neo-gotisch verbouwd gewist. De relikwie van ’t [[Illig Bloed]] wordt doa bewoard en ieder joar meegedroagn in d'[[Illig-Bloedprocessie]]. De noame steeghere, [[Middelnederlands]] vo den trap noa de boovnkapelle uut 1548, leeft voort deurdat de passage mè winkeltjes noa de wullestroate ''Ten Steeghere'' genoemd is.
==’t Staduus==
Links van de basiliek stoat ’t [[Gotiek|gotisch]] staduus. D’nDen êestn stêen is geleid in 1376 deur groaf [[Lodewyk van Male]]. ’t Is êen van d’oudste staduuzn van de Nederlandn. In de vôorgevel uut de 14ste eeuwe stoan derd'r 49 beeldn van figeurn uut den bybel en de geschiedenisse van Vloandern. Ip ‘t eeste verdiep ku je de Gotische zoale bezoekn. ‘t Outn anggewelf dateert uut 1402 en de neogotische meurschilderiengn uut den tyd van ’t istorisch romantisme, ende 19ste eeuwe. In d’istorische zoale zyn derd'r schilderyen, documentn en zoakn die in verband te bringn zyn met de geschiedenisse van Brugge.
Neffest ’t staduus, ounder de boge, lopt ’t Blind-Ezelstratje no de reien. 't Stratje is genoemd noar ’n erberge van in den tyd.
 
Regel 44:
 
==’t Oud Gerechtsof==
Links neffest d’Oude Griffie stoat ’t oud gerechtsof. ’t Wierd gebouwd in 1722-27 ip de plekke van ’t vroeger paleis van ’t [[Brugse Vrye]] (1520-25), dat ip de groundvestn van ’t verdweenn groafelik paleis de Loove gebouwd was. Nu zyn de stadsdienstn derd'r in oundergebrocht.
 
==De Prôosdye==
De Prôosdye, ip den oek van de Breidelstroate, wierd gebouwd in de 17ste eeuwe in de [[Barok]]styl. ’t Was de residentie van de prôostn van de Sint-Donaaskerke en de kanseliers van Vloandern. Zynder zorgdn vô de groafelikke administroasje. Van 1559 (ton wierd Brugge bisschopsstad) was ’t de residentie van den bisschop, juste neffest de kathedroale.
 
In 2002 was Brugge Culturele Oofdstad. Z’èn ton ’t gerestaureerd stiksje kôormeur met de maquette van de Sint-Donaaskathedroale weg gedoan en ip die plekke is derd'r e paviljoen gekommn van de Japanschn architect Toyo Ito. ’t Ginkt er moar e joar stoan en ’t stadsbesteur zou ’t weg willn, mo ’t stoat er nog. De minister van ruumtelikke ordeniengn èt ’t paviljoen nu tydelik beschermd.
 
DerD'r stoan nu bordn die erinnern an de môord ip groaf [[Karel den Goein]] in de Sint-Donaaskerke
in 1127.