De Turksche toaln zyn toaln van e zeste toalfamilie, die ekout zyn van de Middellandsche Zêe over Centroal-Azië toet in Nôord-Ôost-Rusland. Ze zyn oltemets nog toet de Altaïsche toaln ereeknd, mo doarover is er nog indeliks vele discuusje. In 't hêle zyn der e goe 180 meljoen menschn woavan dat er e Turksche toale nunder moedertoale is.

Indêlienge

bewerkn

Oghuz (Zuud-westelik algemêen Turks)

bewerkn
  • West-Oghuz
  • Ôost-Oghuz
  • Turkmeens (9 meljoen, kerngebied: Turkmenistan, Iran, Irak, Turkeye)
  • Khorasan-Turks (400 000, kerngebied: Khorasan (Iran))
  • Zuud-Oghuz
  • Afshar (600 000, kerngebied: Afghanistan, Iran (oltemets ounder Azeri ezet)
  • Verschillige toaln in Iran (Qashqai, Sonqori, Aynallu)

Kipchak (Nôord-westelik algemêen Turks)

bewerkn
  • West-Kipchak
  • Kumyk (365 000, kerngebied: Turkeye, Dagestan, Nôord-Ossetië, Tjetjenië)
  • Karachai-Balkarisch (400 000, kerngebied: Kabardië-Balkarië, Karatjaj-Tjerkessië (Rusland))
  • Krim-Tataars (400 000, kerngebied: Krim, round de Zworte Zêe)
  • Krymchak (100, kerngebied: Krim (Krim-Tataars met Hebrêeuwsche invloedn)
  • Karaim (6, kerngebied: Krim (Krim-Tataars met Hebrêeuwsche invloedn)
  • Urum (45 000, kerngebied: Grieknland, Oekraïne)
  • Nôord-Kipchak (Wolga-Oeral)
  • Tataars (8 meljoen, kerngebied: Rusland (Tatareye, aar republiekn)
  • Baraba (8000, kerngebied: Rusland (verzeker dialect van Tataars))
  • Bashkir (1,3 meljoen, kerngebied: Rusland, Oezbekistan, Kazakstan)
  • Mishar
  • Zuud-Kipchak (Aral-Kaspisch)
  • Kazaks (22 meljoen, kerngebied: Kazakstan en olle landn derround)
  • Karakalpak (400 000, kerngebied: Oezbekistan, Kazakstan, Rusland, Afghanistan)
  • Kirgizisch (5 meljoen, kerngebied: Kirgizië, Afghanistan, Pakistan, Tadjikistan, China (Xinjiang))
  • Nogai (90 000, kerngebied: Kaukasus)
  • Kipchak-Oezbeeks

Oeigoers (Zuud-ôostelik algemêen Turks)

bewerkn
  • West-Oeigoers
  • Oezbeeks (23 meljoen, kerngebied: Oezbekistan en landn derround)
  • Oeigoers (12 meljoen, kerngebied: Xinjiang (China), Kazakstan)
  • Taranchi
  • Ôost-Oeigoers
  • Êentige toaln in China, tope goed voun 80 000 gebrukers

Siberisch

bewerkn
  • Nôord-Siberisch
  • Sakha/Jakoets (450 000, kerngebied: Rusland (Sakha/Jakoetsk))
  • Dolgan (5 000, kerngebied: Rusland (Sakha/Jakoetsk)
  • Zuud-Siberisch
  • Sayan-Turks
  • Tuvan (200 000, kerngebied: Rusland, Mongolië, China)
  • Tofa (30, kerngebied: Rusland (Irkoetsk))
  • Jenisei-Turks
  • Khakas (60 000, kerngebied: Rusland)
  • Fuyü Gïrgïs (600, kerngebied: NO-China)
  • Shor (10 000, kerngebied: Zuud-Rusland)
  • Chulym-Turks
  • Chulym (400, kerngebied: Rusland)
  • Altai-Turks
  • Altai (70 000, kerngebied: Z-Rusland, Mongolië, China)
  • Tjoevasjisch (1,3 meljoen, kerngebied: W-Rusland)
  • Êentige dôo toaln, lik Huns
  • Khalaj (40 000, kerngebied: Iran)

Externe koppeliengn

bewerkn