Vlamsche gêestelikkn

Dit artikel es geschreevn in 't Kortryks, en da zou best ozô bluuvn.

---

De Vlamsche gêestelikkn ein en grôte rolle gespeeld in de geschiedenisse en de evolutie van West-Vloandern.

Leonard Lodewyk De Bo

Guido Gezelle

Hugo Verriest

Roepiengn

In 't begun van vôrige êeuwe woarn de mêeste Vloamiengn oarme en straf gelôvig. Lik by veel oarme bevolkiengn oan ze ôok veel kinders omda kinders en economische nôodzoake woarn.

De kerke woakte d'rip dat er voldoende gereproduceerd werd en als er 't woarsens nie genoeg kinders woaren, ton kwam de paster nogal zêre langs om ze te pousseern (om 't zochtjes eut te drukkn).

Zo was 't er ieder joare een gebedsweke woar dat de beste prekers langskwoamen om derop t'oamern dat de gelôvigen kindjes moestn moakn. Zô zie'je in de gebôortestatistieken olsan piekn neegn moanden achter zô'n gebedsweke.

En omdat er zôvele kindjes woarn kostn er ôok mêer gemist wordn om gêestelikke te kommn. Omdat ze zô gelôvig woarn marcheerde da goe. Moar er woarn ôok andre reedns om gêestelikke te wirden.

• Oat er bykans un ongeluk an't gebeurn was of de voader oa ne dommn uutg'oald lik iets met vrouwn, ton giengn ze gan leezn in de kirke en beloofdn êen van de kinders of te stoane an de kerke oat 't onheil overwoaidige.

• Oat er êen van de kinders goe studeerdige, ton oat ie twêe meugelikeedn: an twolf joar goan werkn, mêestol in de menoage of 't familiebedryfke, of vô gêestelikke goan (en studeern).

• Iemand die wilde wadde van de weireld ziene oat mêestol moar êen oplossienge: missionaris.

• De kerke was bezonder machtig: ne gêestelikkn levern kostige veel deurn loatn opengoane en bood hêel wa carrièremeugelikeedn.

Dus Vloandern produceerde ne hêeln ôop gêestelikkn, woavan dat er vele styf goe werk geleverd ein. Kardinaal Godfried Danneels es êen vôorbeeld.

Den dag van vandoage werkt da natuurlik recruteriengssysteim nie mêe. Oan ze nie zêre ne truc vinden goan ze veel keirken moeten sleutn. En en gêestelikke es êen van de zeldzoame beroepn die nie van voader ip zeune overgoane.

Anno 2007 zyn d'er in 't bisdom Brugge nog en goe 700 pasters, moa de mêeste zittn verre boven de tzestig joar, dus lange goan ze 't nie mê eutziengn. Der koomn der moar en poar nieuwe pasters per joar by.

Êen oplossienge ès vrouwn toeloatn, moa ze keunen van nu ol ginnen weug me 't celiboat, loat stoan da ze der nog mêer vrouwen bysteekn. Ollandse studies beweirn da 20 % van de gêestelikkn in den deuk een vrouwe en gezin eine, zôdat 't celiboat nog mêer onder druk begunt te stoane.

'n Andre oplossienge is lik da ze probeern in Spanje: wezekes eut oarme landen importeern en ipvoeden en ôpen da ze ze kunnen transformeern in gêestelikkn. Moa da getjool (en commerce) me wezekes wird oe langer oe mêer an banden geleid. Derby, zô 'n systeim kan ollêne moa goe werkn oa je vele (goekôpe) nunnekes eit voe de wezekes ip te voeden, dus da foetert ôok nie goe mêe.

In 2006 eit 't bisdom Brugge en professionele advertentiecampagne betoald in d'ôpe van mêer roepiengn an te trekkn, en er zoet en lichte stygienge zyn, moa dad'ès nie genoeg om het oantal gêestelikkn ip peil t'oudn.

Gêestelikkn en de socioale sector

In de joarn tvigtig droaidige 't grôotste dêel van de socioale sector ip gêestelikkn die broave woaren, slicht betoald, nie stoaktigen en nie veel fietjefatjerieën nôdig oan. Ip die maniere koste de kerke rap veel instelliengn iprichten en bevolkn.

Caritas Catholica es de overkoepelende organisoatie van ol die katholieke instelliengn en scholen, en ès, me zyn mêer dan 200.000 wirknemers, êen van de grôotste belangengroepn in België.