1809

1806 - 1807 - 1808 - 1809 - 1810 - 1811 - 1812

't Joar 1809 is 't 9e joar in de 19e eeuwe volgenst de christelikke joartellienge.

Gebeurtenissn

Napoleong Bonaparte binst de Slag by Wagram

De schiddienge van keizer Napoleong en keizerinne Joséphine

De Britt'n vertrekk'n uut Walchern achter de Walchernexpeditie

januoari

• 1 - Den Belgischn beeldhouwer Henri-Joseph Ruxthiel wint de Prys van Rome vo zyn werk Daedalus biendt zyn zeune Icarus de vleugels an.

meie

• 22 en 23 - D' Oôstnrykers versloan Napoleong Bonaparte in de Slag by Aspern.

juli

• 5 - Napoleong Bonaparte versloat 't Keizerryk Oôstnryk in de Slag by Wagram.
• 31 - Walchernexpeditie: Napoleong is mè 300.000 man nor Oôstnryk getrokk'n en d' Iengelsche moakn doavan gebruuk vo Walchern binn'n te vall'n. Ze will'n Antwerpn en Vlissiengn verovern.
• De Kerkelyke Stoat wordt deur keizer Napoleong ingelyfd by Frankryk. Napoleong wordt deur paus Pius VII in de ban gesleegn. Fransche troepn arresteern de paus.

ogustus

• 13 - Britsche troepn bombardeern Vlissiengn. Der vall'n 335 doôie. E poar doagn loater wordt de stad ingenoomn.

oktober

• België moe 36.000 man levern vo 't Frans leger.
• 14 - Vrede van Schönbrunn tusschn Frankryk en Oôstnryk.

december

• 16 - De senoat verkloart den trouw tusschn keizer Napoleong en keizerinne Joséphine ountboundn.
• 26 - D' Iengelsche trekk'n weg uut Walchern. 4000 Britsche soldoatn zyn gestorvn an de Zeeuwsche korses, e combinoasje van malaria, tyfus, buuktyfus en dysenterie.

Geboorn

januoari

• 4 - Louis Braille, Franschn uutviender van 't brailleschrift, e lees- en schryfsysthème vo blende

februoari

• 3 - Felix Mendelssohn, Duutsche componist
• 12 - Charles Darwin, Iengelsche nateurfilosoof

ogustus

• 6 - Alfred Tennyson, Iengelsche dichtre

Gestorvn

meie

• 31 - Joseph Haydn (77), Oôstnryksche componist

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie 1809 van Wikimedia Commons.