De Bosporus (Turks: İstanbul Boğazı, Grieks: Βόσπορος) es 'n zêestroate tusschn Europa en Klêen-Azië, o de nôordwestkantn van Turkeye. De zêestroate es 'n ounderdêel van de verbindienge tusschn de Zwortn Zêe en de Middellandsche Zêe, en scheedt 't Europeesche van't Azioatische stik van Turkeye. In't zuud'n lôopt de stroate oover in de Zêe van Marmara, in't nôord'n komt de Bosporus uut in de Zworte Zêe. O weerskantn van't zuud'n van de Bosporus ligt 't stee Istanboel.

De Bosporus getrokkn vanuut e satteliete
Zicht ip d'n Bosporus en de Fatih Sultan Mehmetbrugge vanip 't Kastêel van Roemelië in Istanboel

De Bosporus es apeupri 32 kilomèiters lank. De brêedte dervan verschilt ol mè de plekke en es ip zyn smolst mo 698 mèiters. 't Diepste punt es 124 mèiters diepe.

Noame bewerkn

De noame Bosporus dateert ol van d'oudeyd en komt uut et Grieks (Βόσπορος) en duudt up e plekke woar runders 't woater kunn'n oovrsteekn (Bous es't Grieks vo koeie). D'oude Griekn legd'n e verband mè de mythe van de nimfe Io die deur Zeus in e koebêeste wierd veranderd en die ier de zêestroate zo zyn oovrgestookn. De betêekenisse van de plekke es ezo dezelfde lyk dedie van plekken lyk Ruddervoorde, Coevorden of Oxford die in tydde oovrsteekplekkn woarn vo runders. Da de Bosporus effectif ôok echt iervo wierd gebruukt es vrêe te betwyfeln, mè da de zêestroate te brêed en te diepe es vo mè koebêestn oovr te steekn.

In tydde noemdigd'n ze de plekke oltemets ôok wel de Thracische Bosporus (wa verwyst noa de landstreke Thracië) vo nie te verwarr'n mè de Stroate van Kertsj, die in d'n oud'n tyd ôok wel de Kimmerische Bosporus wierd enoemd. In de Griekse mythologie wos de Bosporus ôok wel gekend lyk "de zworte rotsn" woar da Jason mè zyn Argonautn deure moestn voarn richtienge Kolchis.

D'uudige Turkse noame es İstanbul Boğazı, wa geweune "stroate van Istanboel" wilt zeggn.