Busseboom

Busseboom
E klêen bussebomtje
Taxonomische indêlienge
Domein: Eukaryootn Ryk: Plantae (Plantn) Stamme: Embryophyta (Landplantn) Klasse: Spermatopsida (Zoadplantn) Orde: Buxales Familie: Buxaceae (Busseboomachtigen) Geslacht: Buxus
Sôorte
Buxus sempervirens Linnaeus, 1753

Busseboomn of poalmboomn zyn e sôorte van troenkn en klêne bomtjes die ossan groene bluuvn. De sôorte die van nateure in West-Europa groeit, is de Buxus sempervirens. Ze zyn surtout in trek omdatn ze indeliks gemakkelik te scheirn zyn.

Verspreidienge

't Bestoan round de 70 verschillige sôortn van busseboomn die van nateure groein in Middn-Amerika en Venezuela, Azië, Zuud- en West-Europa en Afrika.

Gebruuk

Busseboomn zyn ol lange styf belangryk ewist in 't katholiek geloof. Toune a Jezus up Pomezundag zyn intocht in Jeruzalem dei, lein de menschn die nem zaagn, oundermêer pometakkn up de ground woa dat 'n gienk passeern. De kerke wulde da gebruuk in êre houdn, mo byn gebrek an echte poomn, zyn ze busseboomtaksjes gon gebruukn. Ze wuldn dadde surtout omda 't e plante is die ossan groene bluuft en dus zogezeid nîe dôod goat in de wienter (buutn busseboomn, kusn ze oek nog taxus, moaretak en hulste gebruukn, mo dat gebeurde nie of weinig).

Me Pomezundag zyn der nog ossan vele menschn die êentige taksjes busseboom loatn wydn en ze toune ofwel achter e kruusbeeld of e beeld van Maria steekn, voun geluk en oek wel voun tradiesje. 't Zyn oek nog wel menschn die e gewyd pometaksje an de bôord van nunder land steekn, omdat dadde zoudt zorgn dan olles beter groeit.

Busseboomn die escheird zyn.

Busseboomn zyn oek e masse gebruukt voun hoagn te moakn, surtout omdan ze indeliks gemakkelik te scheirn zyn. Ze kunn oek in olle sôortn vormn escheird zyn, van e bolletje toet en olifant. Omdan busseboomn ossan groene bluuvn, is er gemakkelik epeizd dan 't (sub)tropische plantn zyn en dus vele zunne en warmte nôdig en, etwot die nie juuste is, ze groein beter an ze vele schowte en woater en.

Aar gebruuk

• De witte stikkn van e schoakspel zyn mêestol oek van 't hout van busseboomn emakt (de zworte zyn mêestol van ebbenhout).
• Blokfluutn: de Romeinn dein dat ol
• Poaternosters
• Weefspoeln

Platsnoamn

• Up de boane va 'n Oerdom (groundgebied Rinnegelst) no Poperienge is 't er e wyk die 'n Busseboom noemt.