Jan Breydel

Jan Breydel wa jin van't verzet in 't begun van de 14e eeuwe in Brugge. Van wirk was't ie bêenouwer. Ie dêe mee me de Brugse Mettn en de Guld'nspoornslag, en est symbool van de goeste nor vryheid van de middelêeuwse pôorters tegn den adle.

Breydel leidde tegoare mé Pieter de Coninck de Brugse Mettn, nen ipstand teegn Filips IV den Schoonn woar da den Guld'nspoornslag ut kwam. Zô'n drie weken êerder, ip 1 meie 1302, a t'ie nen attak gedoan ipt kastêel van Moale en ie a te moaken mé 't an gort kriggn van't Fransche bendeke soldoatn. In 1308 ee t'ie tegoare me nen ôop compagnjons zun kammeroad Willem van Saeftinghe, die meegedoan a me de Guld'nspoornslag, elpn ountsnappn ut d'ann van zun vijann die em ounder schot ieldn in de kirke van Lissewege, woar dat ie em a verdoken.

In 1309 ein Jan Breydel tegoare mé Pieter de Coninck en Jan Heem nen iproer in Brugge gemakt, Tégn de misérie die gingk volgn van 't vredesverdrag van Athis-sur-Orge (1305). In 1309 vermôorddige ie, zounder compassie en misérie achteraf, den ploatsvervangre van den groaf van Vloandern.

Brugse rekeningn vant stad tôonn da Jan Breydel ip 8, 9 en 10 juli 1302 in Kortrik wa, woar dat ie tegoare me andere bêenouwers een pôotte zwinns en wa zwinnevlêes an zun troepn gaf. Dordeure zun ze overtugd dat ie ip 11 juli wuk meegedoan ee mé de Guld'nspoornslag. 't Vlamse legre wa vo n grôot dêel marchandeurs en boern die, vo zôverre dat't meugelyk wa binst die lange kruustochtn, under commerce probeerden 't ounderounn vo under families 't ounderounn. Jan Breydel en Pieter de Coninck ein nu tegare 'n stanbeeld ip de Markt in Brugge. Êentje vanuut 1887.

Jan Breydel wa rappe klêrig en nen agressievn, die deur zyn Vlamse passie gezien wir gelyk nen 'eld.

Ee Jan Breydel eigelyk wel meegedoan me de Guld'nspoornslag ?

Dit ôofdstik es geschreevn in 't Brugs.

Omda den grôotn istorische schryver Lodewijk van Velthem (°ca. 1275- ↑achter 1326) in zun vuufde dèèl van zun Spiegel Historiael, wo da ôok de Guld'nspoornslag in beschrev'n stot, wel beschrieft oe da Pieter de Coninck ip et slagveld toet ridder geslegen wordt, mo niet zegt over Jan Breydel, zyn der sommige mensen die de rolle van Jan Breydel in hèèl ut gebeuren in twiefel zyn beginn'n trekken. Ierdeure zyn me genôodzoakt vor ons ip indirecte bewiezen te baseren.

D'èèste anwiezinge is dat ie tussen 1301 en 1322, de periode van de Brugse ipstand, vermeld wordt vo verschill'nde geweldoadige acties, lik ierboven ol beschreven, en dat ie dus mèèr deed dan zuste mo vlèès leev'ren. An de Brugse stadrekeniengen zyn me nie ollène da Jan Breydel in de dagen vo de slag by Kortrik was, mor oak dat ie, zuste lik Pieter de Coninck, vanaf 1302 un ûs kreeg van en betoald deur de stad Brugge.

Toet slot is 't er ton ook nog et radsel oe da Jan Breydel, simp'le bèènouwer ziende, anders un adelykken titel zoe verworv'n en ost ie zuste mo vlèèsleverancier zoe gewist en.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Jan Breydel van Wikimedia Commons.