Sint-Gilliskerke (Brugge)

De Sint-Gilliskerke is d’ênigste hallekerke in Brugge. De kerke hèt e geblokte torre en stoat temiddn van e volkse wyk.

De Sint-Gilliskerke

Bouwkundig gezien is de kerke interessant. ’t Is e vroeg-gotische kerke met e transept en drie koorn en de zybeuken zyn eevn hoge of de middnbeuke, ’t kenmerk van ‘n hallekerke.

Van d’oorsprounkelikkn bouw in vroege bakstêengotiek zyn ollêne zes blauwstêenn pylers in ’t schip, e poar meurvlakkn en de boasis van de torre bewoard gebleevn.

An de nôordkant stoat ’t beeld van Sint-Gillis. ’t Zou g’inspireerd zyn ip zyn portret in de Moreeltriptiek van Hans Memling, te zien in ‘t Groeningemuseum.

In 1240 schounk Boudewyn van Praet ’n terring dat achter ’t zogenoemde ‘t Wyk of Koetelwyk lag, an ’t kapittel van Onze-Lieve-Vrouwe. D’r wierd e kapelle gebouwd, die an de boasis lag van ’t ountstoan van de Sint-Gillisparochie. De kerke wierd ipgericht ols hulpkerke van d’Onze-Lieve-Vrouwe-parochie en was dus êest ‘n bykerke. In 1258 is ‘t e zelfstandige parochie gewordn deurdat de stad ton styf uutbreidde in die richtienge en by ‘t anleggn van de twidde stadsomwallienge kwamt de parochie in ’t stadsgebied.

Round 1226 han de Minderbroeders of Recollettn, gesticht deur Franciscus van Assisi, under doar ook ol in de nieuwe wyk gevestigd. En in 1245 stoundn z’under eigndom of an ’t stad en in de plekke krêegn ze 't dêel van de Broamberg by 't Pandreitje, woa da nu ’t Astridpark is, vo d’r e klôoster ip te zettn.

Round 1283 kocht de stad hêel ’t parochioal gebied an.

In de 15e eeuwe hen ze de kerke vergrodderd en in 1875 groundig neogotisch gerestaureerd.

’t Zien weird zyn surtout de schilderyen, w.o. ’t Veelluuk van Hemelsdaele uut 1564 deur Pieter Pourbus, ’t Latste Oavondmoal (1593) deur Antoon Claeissins en enigte schilderyen deur Jacob van Oost den Oudn.

Zes schilderyen, woavan drie deur Jan Garemijn, toogn christn sloavn die by d’Arabiern vrygekocht wordn deur d’orde van de Trinitariërs (1777-1783). D’anleidienge vo die schilderyen woarn twi Bruggeliengn die verlost wierdn: Jacob Gadeine in 1769 en Jozef de Mulder in 1780.

In de kerke was sedert 1642 de confrerie van d’Illige Drievuldigheid gesticht, die under, lik de Trinitariërs, inzette vo de vrykoop van blanke gevangenn by d’Arabiern. Gekeetnde sloavn in eeknhout dienn ols voetstik vo ’t Onze-Lieve-Vrouwebeeld da verêerd wierd deur de confrerie.

Hans Memling, Jan Provoost, Lanceloot Blondeel en Pieter Pourbus zyn d’r begroavn.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Sint-Gilliskerk (Brugge) van Wikimedia Commons.