Ploatntektoniek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k sp - prachtig artikel
k +ref
Regel 40:
[[Image:Tectonic plate boundaries.png|thumb|right|350px|Drie sôortn ploategrenzn.]]
d' Er bestoan drie sôortn ploatengrenzn noavolgens hoe dan de indiviuêle ploatn tegenover mankoar beweegn.
# '''[[#Langsmankoargoande (conservatieve) grenzn|Transformgrenzn]]''' kujje viendn worda ploatn langs een transformfoute teegn mankoar scheurn.
# '''[[#Uutmankoargoande (constructieve) grenzn|Uutmankoargoande grenzn]]''' (of passieve marges) bestoan woar da een ''rift'' ontstoat worda twêe ploatn vanmankoar weggoan, gelik an de Mid-Atlantische Rugge of de Riftvalleie in Ôost Afrika.
# '''[[#Noamankoargoande (destructieve) grenzn|Noamankoargoande grenzn]]''' (of actieve marges) bestoan worda twêe ploatn noa mankoar toe beweegn, ofwel met een subductiezone of een continentoale botsiengszone. Subductie verôorzaakt dikwils vulkanisme ot de ploate die noa beneen goat begint te smeltn.
 
===Langsmankoargoande (conservatieve) grenzn===
Regel 79:
In een studie gepubliceerd in den ''Geological Society of America Bulletin'' stelln een team van Italioanse en Amerikoanse wetenschappers da de westwoartse bewegienge van ieder ploate kan g'expliqueerd wordn deur de rotoatie van d'eirde en de getydnwryvienge van de moane. Ot d'eirde noa 't ôostn droait, trekt de moane zyn zwoartekracht een klêen bitje noa 't westn.
 
Da zou verkloarn woarom dan Venus en Mars gin ploatntektoniek hèn: Venus hè gin moane, en de moann van Mars zyn te klêene voa veel effect t' hèn.<ref>{{en}} [http://news.nationalgeographic.com/news/2006/01/0124_060124_moon.html National Geographic, 24 januoari 2006]</ref>.
 
===Invloed van de verschillende mechanismn===
Regel 103:
==Supercontinentn==
De bewegienge van tektonische ploatn hèt mettentyd supercontinentn gevormd en were upgebrookn. 't Êeste supercontinent da me redelik zeker van weetn is Rodinia, dat omtrent 1 miljaar joar geleen gevormd hèt, en 600 miljoen joar geleen weer upgebrookn hèt. De fragmentn zyn round 300 miljoen joar were tope gekommn in Pangaea, da round 200 miljoen geleen beginn upbreekn hèt, met de hudige continentn as 't endresultoat.
 
== Bronn ==
<references/>
 
[[Image:Plate tectonics map.gif|600px|center|Ploatntektoniekkoarte]]