|
[[File:Psalms scroll.PNG|thumb|200px|right|Psalmrolle.]]
De '''Psalmn''' ( Tibêerioans Hebrêewsch : ''Təhillîm''; Modern Hebrêewsch : ''Tehillim'', '''תְהִלִּים''', of "lofpryziengn" ), is e' boek van den Hebrêewsche [[Bybel|Byble]] en van de [[Christndom|Kristlyke]] Byble. Allemalle t'opetôope zyn da' 150 gedichtn die "alaal de schakeeriengn van 't gelove van Israël weeregeevn" <ref name="Harris Ps"> Harris, Stephen L., Understanding the Bible. Palo Alto: Mayfield. 1985. "Psalms" pp. 161–164</ref>
=='Êrkomste van 't wôord==
't Wôord ''psalmn'' komt van 't Grieksch ''Ψαλμοί'' ( ''Psalmoi'' ), da' messchiens ôorsprounklyk wilde zegn "[[Muziek|meziek]] van de liere" of "gezangn by de harpe" en tonneloatre ook glyk wuk stik meziek, te begunn’ by ''psallein'' "speeln ip e snaor [[Muziekinstrument|instrument]]" en 't endig'nêndign mê "meziek ipva' glyk wukke wyzesôorte".
==Saamnstellienge e' tellienge==
't Boek van de Psalmn i' ze mêest gebruuklikke vorm bestoat uut 150 gezang'n e' gebeedn. dieDe êkPsalmn apartwordn e' psalm 'êet en dieook verdêeld wordn in 'oofstikn e' verzn. ZIedr 'oofstik is ton e' psalm. De deeze ên allemalle e' dichtrlik karaktre mê dikkers 't gebruuk van glykloopnde gedachtn of 'êr'aaliengn. Boovn’ip deDe tietle van de verzaamlienge, die zoveele wil zeggn' lik "gezang" of "lofpryzienge" zowelzowêl in 't Hebrêewsch of in 't Grieksch, stoandrmoa oundretietlsd'r stoan ook boovn veleveele van de psalmn oundretietls. De deezedie geevn muziekale anduudiengn va'oovre vôojzetjies die wêl zoe'n gekend gewist zyn in de tyd deur vroegre godsdienst'ge genôotschappn. Gezang'nPsalmn die'jdiej gemaklik ku't erkenn'n invô'gns desôote Psalmnzyn omvatt'n: gezang'n van dankgeevienge ( byvôorbeeld Ps. 30 ), lofzang'n ( byvôorbeeld Ps. 117 ) e' keunienklikke psalmn,. De die kunn'n gebruukt word'n by krôoniengn e' bruuloftn. Êrkennienge't Ounderwerp va' sommigte psalmn, lik gebeedn, zynis ook sommigte kêern te ziene in de tekste, byvôorbeeld ip 't ende va' Psalm 72, "De gebeedn van David zeune va' Jesse zyn gedaon." 't Grotste part van de Psalmn, 'oewel nie lik dusdoanig 't 'oopetôope gezet in de tekste, zyn smeekbeedn. Je ku't Zietr ook noar uutzegn dat de psalmn ook e' bedoelinge 'addn va' de wet te verduudlikkn ( byvôorbeeld Psalm 1 en Psalm 119 ).
D'Den oederdom van d'ofzounderlikke psalmn is moeilijk te schattn, en somtyds nie 't achtre'aaln. Vele zoendr geschreevn zyn vroeg in de geschiedenisse van 't oede Israël ( duusd joar vôo [[Jezus Christus|Christus]] of nog iddre ) binst datr andre zoe’ kunn geschreevnoentstoan zyn achtre de Babyloniesche Gevang'nschap, die platse gevoenn’ ê i' de zesde êeuwe vôo Christus. Byble-gelêerdn zienn' in de vroegste tyd vuuf verzaamliengn lik of dat ook is in de Torah of Pentateuch ( de êeste vuuf boekn van de byble ). Pertanks, andre reedns vo 't boek ip die maniere te verdêeln ligndr nie vo d'and. De schryvrs zyn eignlik nie echt gekend oundanks da veele psalmn an David toegeschreevn zyn <ref>Miller, Patrick D. "Psalms Introduction" in Harper Collins Study Bible, Revised Ed. 2006.</ref>.
===Tellienge===
<div style="float:right; width:35%;">
Kristlikke tradieschjes verschilln :
* De [[Katholieke kerke|Katlieke]] offisjêele liturgie volgtvôgt de Grieksche nummrienge, mo moderne katlieke vertoaliengn gebruukn dikkers de Hebrêeuwsche tellienge, somtyds zettn ze de Grieksche nummrienge dr'ook by tusschn 'akschjies.
* De Ôostersch-Orthodoksche vertoaliengn steun’ uddre ip de Grieksche tellienge.
* By de Syrisch-Orthodoksche Kerke Peshitta zyndr 155 psalmn.
* Protestansche vertoaliengn volgenvôgn de Hebrêeuwsche nummrienge.
In 't artiekle 'ier wordt de Hebrêeuwsche nummrienge gevolgd, tezy dat anders gezeid is.
| 