Mongoolje: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Forstbirdo (discuusjeblad | bydroagn)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 25:
 
==Beschryvienge==
Mê zyn 1 564 116 km2 <ref>{{en}} [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html Countries by area, ''CIA World Factbook'']</ref> is Mongoolje 't 19ste grotste land in de weirld (achtre [[Iran]]). 't Is e hêel stik grotre of 't vôgnde grotste land, Peeroe. 't Ligt grôotndêels tusschn de bridtegroadn 41° en 52°N (e klêen stiksje ligt te nôordn van 52°), en tusschn de lanktegroadn 87° en 120°E. Vor e gedacht 't ên, 't nôordrlikste punt van Mongoolje ligt apeupri ip dezeifste oogtebridte of [[Berlyn]] ([[Duutsland]]) en [[Amsterdam]] ([[Nederland|Needrland]], binst da 't zuudlikste punt ip dezeifste bridte ligt of [[Rome|Roome]] ([[Itoalië|Ietoalje]]) en Chicago ([[USA]]). 't Westlikste dêel van Mongoolje êt dezeifste lankteliggienge of Kalkuuta ([[Indië|Indje]]), binst dat 't ôostlikste dêel dezeifste lankteliggienge êt of Qinhuangdao (China) and Hangzhou (China), zowêl lik de westlikke bôord van [[Taiwan]]. Aloewêl da Mongoolje gin grenze dêelt mê Kazakstan, is zyn mêest westlik punt mor ip 36,76 km van da land.
 
Mongoolje is gekend lik " 't Land mê den Êewign Blown Eeml" of " 't Land van de Blown Eeml" (Mongools: "Mönkh khökh tengeriin oron") omda 't mêer of 250 zunnige doagn êt ip e joar <ref>{{en}} [http://www.e-mongol.com/mongolia_climate.htm Mongolia Climate - Retrieve the average temperatures and rains in Mongolia & in Ulaan baatar]</ref><ref>{{en}} [http://www.skyscanner.net/news/country-nicknames-top-40-best-nation-aliases Country Nicknames: Top 40 best nation aliases]</ref><ref>{{en}} [http://www.bbc.com/travel/feature/20140113-nomadic-trails-in-the-land-of-the-blue-sky Nomadic trails in the land of the blue sky (BBC)]</ref><ref> {{en}} [http://news.nationalgeographic.com/news/2004/07/0719_040719_weepingcamel_2.html Weeping Camel: A Real Mongolian Tear-Jerker (''National Geographic'')]</ref>.
Regel 34:
In de wientre is hêel Mongoolje oendr den invloed van 't Siebeeriesch Oogedrukgebied. De plats die mêest lynn oendre da koed weere zyn de provinsjes Uvs (Ulaangom), westlik Khovsgol (Richinlhumbe), ôostlik Zavkhan (Tosontsengel), nôordlik Bulgan (Hutag) en ôostlik Dornod (Khalkhiin Gol). Oelan-Bator is ook styf beïnvloed mo nie zo strieng. De koede wordt mindr erg oj no 't zuudn goat, en de warmste januoari-temprateurn wordn hoalt in de provinsje Omnogovi (Dalanzadgad, Khanbogd) en in de streeke van 't Altajie-Gebergte ip de grenze mê China. 'n Êenig miekrokliemoat is de vruchtboare streeke van beikn en busschn in de sentroal-ôostlikke dêeln van de provinsje Arkhangai (Tsetserleg) en in 't nôordn van de provinsje Ovorkhangai (Arvaikheer) woa da de januoari-temprateurn gemiddeld dezeifste zyn en dikkers oogr of in de warmste woestyne-streekn in 't zuudn en doa boovnip nog glykmoatigr. 't Khangai-Gebergte speelt e zeekre rolle by de vormienge van da miekrokliemoat. In Tsetserleg, de warmste stad in da miekrokliemoat, goat de januoari-nachttemprateure mo zeldn oendre -30°C binst da de januoari-dagtemprateure dikkers 0°C toe 5°C oalt <ref> [http://www.icc.mn/aimag/Arkhangai/# 2013 : Arkhangai Meteorological Department, (''Icc.mn'')]</ref><ref>{{en}} [http://www.wunderground.com/history/station/44282/2007/1/11/MonthlyHistory.html?req_city=NA&req_state=NA&req_statename=NA 2013 : Climate History for Tsetserleg, Mongolia, ''Weather Underground'']</ref>.
 
't Land is oendrworpn an okkazjonêele ardte kliemoatiesche omstandigeedn gekend lik ''zud''. De joarliksche gemiddelde temprateurn in Oelan-Bator is −1,3&nbsp;°C, woadeure da 't de koedstn oofstad is in de weirld <!--<ref name=mong26/>-->. Mongoolje is ooge, koed, en wiendrig. 't Êt 'n ekstrêem kontienentoal kliemoat mê lange, koede wientrs en korte zoomrs, en gedeurnde die latste volt 't mêeste van de joarliksche neerslag. 't Land êt e gemiddlde van 257 wolkelôoze doagn ip e joar, en 't ligt geweunlik in 't middlpunt van e streeke mêt ooge luchtdruk. De neerslag is 't oogste in 't nôordn (gemiddelde van 200 toe 350 mm per joar) en 't lêegste in 't zuudn, da 100 toe 200 mm krygt ip e joar. D' ogste joarliksche neerslag van 622 mm voend platse in de busschn van de provinsje Bulgan dichte by de grenze mê Rusland en de lêegste van 42 mm was in de Gobi-Woestyne (periôode 1961–1990) <ref>{{en}} [http://gis.wwf.mn/index.php/en/national/15-climate-of-mongolia 2013 : Annual average temperature and precipitation of Mongolia, ''Gis.wwf.mn'']</ref>. 't Dinne bevôkte uuterste nôordn van de provinsje Bulgan êt e gemiddelde joarliksche neerslag van 600 mm 't gêene wilt zeggn da 't mêer neerslag krygt of Peeking (572 mm) of [[Berlyn]] (571 mm).
 
==Provinsjes en distriktn==