Somme (riviere): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeeldienge:Bassin_de_la_Somme.svg|thumb|right|320px|Koarte van't strôomgebied van de Somme]]
[[Ofbeeldienge:L'Etoile,_Somme,_Fr,_le_fleuve_Somme_26-09-2008_10-19-37.jpg|thumb|right|280px260px|De Somme by de plekke L'Étoile]]
[[Ofbeeldienge:Abbeville_23-09-2008_15-58-21.JPG|thumb|right|260px|'t Sommekanoal in [[Abbekerke]]]]
De '''Somme''' (''Zomme'' in't [[Middelnederlands]], in't verouderd Vlams somstekêe ''Zoom'' enoemd) es 'n riviere in't nôord'n van [[Vrankryk]] in de [[Regio (Vrankryk)|regio]] [[Hauts-de-France]], mêer bepoald in Picardië.
 
Regel 7 ⟶ 8:
Stee'n olangsn de riviere zyn [[Saint-Quentin]], Ham, Péronne, Corbie, [[Amiens]], [[Abbekerke]], Le Crotoy en Saint-Valery-sur-Somme. Oar estuoarium-moundienge ligt tusschn die twêe lastgenoemde plekkn. De belangrykste zyriviern van de Somme zyn d'n Avre, d'n Ancre en de Selle.
 
==Geschiedenisse==
D'oude Gallische noame van de riviere wos "Samara", wa "de kalme" wilt zeggn. Istorisch wos de Somme vrêe belangryk bist de [[middelêeuwn]] mè da ze bezien wierd lyk de nateurlyke schreeve tusschn 't Fransche en Vloandern. 't Gebied o de nôordkantn van de Somme eit mêer van zien mè de Vlamsche geschiedenisse en trekt van gewentn en cultuur wa mêer ip Vloandern, iet wa je kunt zien in de noamn van teffrente stee'n en dorptjes (oloewel da ze die dikkels in d'n lôop van d'n tyd verfranst èin), de mêer Vlamsche architekture en ôok in de noam'n van d'ôorsprounkelyke beweuners.
 
===Sommekanoal===
De Somme gaf ôok oar noame an't Sommekanoal, de voart tusschn Saint-Simon en de moundienge van de Somme by Saint-Valery-sur-Somme die gedêeltelyk parallel lôopt mè de riviere. 't Kanoal wierd gegroavn ip besluut van keunienk [[Lodewyk XVI]] in 1785, mo 't wos mo grêed in 1827 en wierd ing'uldigd deur keunienk [[Koarel X]]. 't Es 156 kilomèiters lank en 25 sluuzn oovrbruggn 't ôogteverschil van 66 mèiters. In d'n uudign tyd wierd 't Sommekanoal nie mêe gebruukt vo de commerciële voart en gebruukn ollene mo plezierbôotjes 't kanoal. 't Stik tusschn Saint-Simon en Offoy es ounderand serieus verzand gerakt en nie mêe bevoarboar.
 
===Slag an de Somme===
De Somme es buutn 't Fransche surtout gekend van d'n Slag an de Somme uut d'n [[Êestn Weireldoorloge]]. Tusschn d'n êestn juli en 18 november [[1916]] probeerdigd'n de Fransche en d'Iengelsche by de plekkn Péronne en Albert deur de lynn'n van de Duutsche te breekn, mor achtr moandn batterienge en mêer of e miljoen dôo wos d'uutkomste van den slag onbeslist en bleef de situoasje lyk ofda ze wos.
 
{{Commonscat|Somme River}}