De '''Mandel''' is e zierivierezyriviere van de [[Leie]] die etwoarsn tussn [[Passchendoale]] en [[Rôzebeke]] ontspryngtontspriengt.
De riviere passeert vervolgens deur de volgende gemêentn: [[Ooglee]], [[Roeseloare]], [[Izzegem]], [[Iengelmunster]], [[Mullebeke]], [[Ôostrôzebeke]], [[Dentergem]] en [[Wielsbeke]] woar da ze utmondt in de Leie.
Deur dat de riviere deur e dichtbevolkt gebied strôomt, komt er wokôok vele ongezuverd rioolwoater in terechte. De Mandel is ton wokôok e dôde riviere. De geure wos e poar joarn geleedn ip warme doagn ondroaglyk. Tegenwoorde is't e bitje verbeterd, moa d'r is nog veel werk an de wienkel.
In de loate [[Middelêeuwen]], wier de Mandel gebruktgebruukt vô't transport over't woater. D'r kostn allêene moar kljinneklêne en korte bôotn gebruktgebruukt weirn angezien de riviere niet te vele ginne diepgank eit en wokôok nie ol te brêed is.
Vanof de neegntiende êeuwe, wos de [[Vlasverwerkienge]] ne belangrykkebelangryke verveuler van de strôomrivier. Zjuste gelyk de [[Leie]], wos de Mandel styf in trek vôo de vlasrôotienge: d'r zat wokôok winne tut gin kalk in't woater. Een crucioal iet vôo e goeie rôotienge!
In de twintiste êeuwe is de riviere gedjiltelykgedêeltelyk overwelfd geroakt. Ollesis in Izzegem en Iengelmunster moe je ol goe kiekn woar da ze nog were te vindn is.
