Wikipedia

Blauwn: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Vorige veranderiengeVolgende veranderienge →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
VolkovBot (discuusjeblad | bydroagn)
bots
10.194 bewerkingen
k robot Erbij: lt:Kontrabanda
Astro (discuusjeblad | bydroagn)
5.822 bewerkingen
k sp (een regionale template zou welkom zijn bij "Edendoagse vormn van blauwn")
Regel 1:
'''Blauwn''' is productn over de grenze smokkeln, zounder de invoerrechtn te betoaln. 't Is e wôord daj vroegertyd voerolsurtout ôorde an [[de Schreve]] in de [[Westoek]].
 
== Ôorsproung ==
Twêe condisjes voe te blauwn: d'r moet e grenze zinzyn, en je moet er geld mei kunn verdienn:
1) *Die grenze in de Westoek lopt van [[De Panne]] toettout [[Euvelland]]. Ol de dorptjes die an weerskantn van die grenze leggn kostn blauwn. Moa de mêeste blauwers weunde in de streke va [[Poperienge]], e mêer bepoald [[Roesbrugge]] en [[Oarienge]]. In Vrankryk wos [[Godsvelde]] e berucht smokkeloarsnest.▼
 
2) *'t Woarn oekouk tydn, e we klappn nu van 'n êestn elft van 'n 20stn êeuw, dan de menschen mèmi rôoi nunder brôod verdiende, oekouk ol wrochtnvrochtn ze nunder kapot (dikkers toettout 18 eurn op e dag). ▼
▲1) Die grenze in de Westoek lopt van [[De Panne]] toet [[Euvelland]]. Ol de dorptjes die an weerskantn van die grenze leggn kostn blauwn. Moa de mêeste blauwers weunde in de streke va [[Poperienge]], e mêer bepoald [[Roesbrugge]] en [[Oarienge]]. In Vrankryk wos [[Godsvelde]] e berucht smokkeloarsnest.
E blauwer die round 1930 op zyn eigen werkte, leverde een paksje toebak van 250 gram tegen 8 Fransche frang (dus e kilo teegn 32 FF). De winst is rap bereek'ndbereeknd: 15 kilo kostte voe de blauwer à peu près 105 FF, moa da kostnkost verkoop'n verkoopn voe 480 FF. Dat is e winste van 375 FF. E klêne vergelykieng: 375 FF wos 't gemiddelde moandlôon van e Fransman die op 't stik werktevrocht.▼
 
▲2) 't Woarn oek tydn, e we klappn nu van 'n êestn elft van 20stn êeuw, dan de menschen mè rôoi nunder brôod verdiende, oek ol wrochtn ze nunder kapot (dikkers toet 18 eurn op e dag).
▲E blauwer die round 1930 op zyn eigen werkte, leverde een paksje toebak van 250 gram tegen 8 Fransche frang (dus e kilo teegn 32 FF). De winst is rap bereek'nd: 15 kilo kostte voe de blauwer à peu près 105 FF, moa da kostn verkoop'n voe 480 FF. Dat is e winste van 375 FF. E klêne vergelykieng: 375 FF wos 't gemiddelde moandlôon van e Fransman die op 't stik werkte.
 
== Blauwers tegen kommiezen ==
De Fransche douaniers (''kommiezen'') speurnde voerolsurtout na voetspôorn: ''rabat'', noemt dadde. Z'addn mêestoldikkers e prieme op zak van e goein mètermeiter lengte, mèmi weeraksjes an. Doamei kostn ze stekkn in 't strôoi, e rap zien of dat er gèngin smokkelgerief in verdookn wos. Blauwers verdiende mêer danof kommiezen. Dus je ku goa peizn da 't voe de kommiezen nu en toen moeilik wos om de wet te respecteern en ni overin 'n duuk mei te loopndoen met de blauwers.
 
== Edendoagse vormn van blauwn ==
Den'n dagDag van vandoage estes 't er nog oltydossan redelik geblauwd, moa 't volt mindr ip omdamme mêer mobiel zyn.
* Tot in de joaren 80 waster nogol redelik vele geblauwd me illegoaln alcolalcool. DadDat es nu straf verminderd moa der es nu wel en commerce in hashhasj, wiet en consorten.
* Vele camioengchauffeurs verdiendn ne schônen frang by me tobak noa Iengland[[Iengeland]] te blauwen, moa da schynt ôok gekalmeerd te zyn. Oan n'andren kant zyn der nogol Iengelse die ier komn tobak kôpen vô in Iengland te verkôpen; daddesdat es dus ôok blauwn oanze oovr de wettelikken limiet goane.
* Randgevallen in verband me de definitie van blauwn zyn:
** De gediefde containers me segritten die uutgevoerd wirden of in sommigste privé-kriengen verkocht wirden.
** De gasten die mee doenemeedoene aan BTW -carrousels of me mersjandysemersjandyze die van de camioeng "gevolln" es.
** De zwarte commerce in de illegoale copies van CDcd's, DVDdvd's en vôorolsurtout van grôte merken (Lacoste, Cartier, ...).
 
== Karel de Blauwer ==
Karel de Blauwer is e personage uut vertelliengsjes die symbool stoat voer olle blauwers. ZeZyn standbeeld stoat in Oarienge.
 
== Toerisme ==
* In Oarienge organiseern ze idder joar e Karel de Blauwer verkiezienge bissn de Blauwersfêestn.
* In 'n omtrek van [[Mêenn]] kuj de Kommiezenroute volgen: 50 kilometers mèmi je vèlo ol gemêentn lik [[Wervicq-Sud]], Bousbecque, Halluin, [[Rekkem]] en [[Lauwe]].
* Blauwersroute: mèmi de bôte (je voart van de streke van [[Wervik]] e [[Koomn]] toettout an Wambrechies, op de [[Leie]] en de Deûle) of mèmi 'n otto.
 
== Bronne ==
Overgenomen van "https://vls.wikipedia.org/wiki/Blauwn"