Cornisch (Kernewek of Kernowek) is e Keltische toale uut Cornwall. De toale is e Zuudwestelyk Brythonische toale en doadeure nauwe verwant mè 't Bretoens en in mindere moate mè 't Welsh. De toale is in de 18e of de vroege 19e êeuwe uutgestorvn, moar in de 20e êeuwe were toet leevn gewekt.
Roend 't joar 600 wierdn de toalgebiedn van 't Cornish en 't Welsh deur d' Angelsaksers van mekoar gescheid. D' êeste fase van d' oentwikkelienge van de toale noemt 't Vroegcornisch. De periode van 900-1200 wordt Oudcornisch genoemd.
Verschuuvienge van de Cornisch-Iengelsche toalgrenze van 1300-1750
De Middelcornische periode deurde van 1200 toet oengeveer 1600. Binst dien tyd verschoof de Cornische toalgrenze noa 't westn en begost 't Iengels 't Cornisch te verdriengn.
't Toalgebied omvatte in de 17e êeuwe allêne nog moa 't mêest westelyk dêel van Cornwall. De fase van 't uutstervn van de toale wordt Loatcornisch genoemd. Kenmerknd vo 't Loatcornisch zyn Iengelsche invloedn in de zinsbouw en woordnschat. Traditioneel wordt John Davey, gestorvn in 1891, anzien lyk de latste spreker van 't Cornisch.
By d' heriplevienge van 't Cornisch zyn der vele mêniengsverschilln en ruuzjes tusschn verschillige groeperiengn. Sommigte revitalistn zyn van 't gedacht da 't Cornisch moe gebaseerd wordn ip op 't Loatcornisch woar da volgns under de toale ip e natuurlyke maniere noartoe is oentwikkeld. Andere bekritiseern da standpunt en ze stelln da 't nie goed gieng mè 't Loatcornisch en da 't doadeure grôte invloedn oendergoan hèt vanuut 't Iengels. Zynder baseern d' herleefde toale liever ip 't Middelcornisch, in de tyd dat de toale nog bloeide.
Anno 2011 wordt de toale deur ênigte duuznde menschn gesprookn in redelyke moate en e dêel menschn van oender de dertig is zelfs ipgekwikt met de toale. In d' 21ste êeuwe zyn oengeveer 300 menschn moedertoalsprekers van 't Cornisch. Der bestoan radiozenders, gazettn en films gedêeltelyk in 't Cornisch en der bestoat ook literateure in de toale. In 2002 hèt de Road van Europa 't Cornisch erkend lyk officiële minderheydstoale.
