Cyriel Verschaeve
Cyriel Charles Marie Joseph Verschaeve (Ardôoie, 30 april 1874 - Solbad Hall, Ôostenryk, 8 november 1949) wos e schryver, dichter, ounderpaster, flamiengant en nazi-collaborateur.
Leevn
bewerknVo z'n middelboare gienkt ie no ’t Klêen Seminarie in Roeseloare wodat ie in contact kwamt met de katholyke Vlamse studentnbewegienge en met ’t gedachtengoed van Albrecht Rodenbach. Dorachter lêerdet ie voe paster an ’t Grôot Seminarie in Brugge.
Tussen 1896 en 1911 is 't ie lêroare in ’t college van Tielt. Oendertussen volgdet ie ook nog cursussen in Duutsland an de uniefs van Jena en Marburg. Ierdeure wierd ie 'n grôte vorstander van et ‘pan-Germanisme’.
Ip 4 november 1911 wierd ie ounderpaster in Oalveringem. Bist den êesten wèreldorloge ligt Oalveringem achter ’t frount. Cyriel Verschaeve wordt do de gêestelikken leider van de Froentbewegienge, die upkomt tegen de oenrechtvoardige behandelienge van de Vlamsche soldoatn in et deur Franstoaligen geleide Belgisch leger. Z'n pastorieë is de platse woada vele Vlamsgezinde soldoatn tope kommen en Cyriel Verschaeve schryft zelve èèn van de zogenaamde ‘Frontbrieven’ no keunink Albert woda de mistoestanden in ’t Belgisch leger worden angekloagd. "Hier liggen hun lijken als zaden in het zand, hoop op den oogst O Vlaanderland" is èèn van z'n dichtregels die up den êestn Yzertorre gezet worden.
Achter den oorloge goat Verschaeve mêer en mêer den anti-Belgischen toer up: je viendt da der nie rap genoeg tegemoet gekommen wordt an de Vlamsche eisen. In de joaren ’20 zoekt ie contact me Joris Van Severen en z'n Verdinaso, moa je verbrikt da contact os et Verdinaso 'n Belgicistischen koers up goat.
In 1936 krygt ie tôpe me Stijn Streuvels en René De Clercq de Rembrandtprys an den unief van Hamburg en in 1937 krygt ie et ère-doctoroat in lettren en wysbegèèrte an den unief van Leuven. In 1939 got ie up rust ols ounderpaster.
Achter den invol van de Duutsers in 1940 wordt ie in november benoemd toet vôorzitter van de Vlamse Culteurroad. Verschaeve ziet de komst van de Duutsers ols 'n middel vo de ounafankelikeid van Vloandren en doarom steunt ie oak ’t Vlams Legioen da an ’t Ôostfrount me de Duutsers mee go vechten tegen de communisten. In 1944 got ie zelfs ierover gon klappen met Heinrich Himmler.
In ogustus 1944 moet ie vluchten no Duutsland en in april 1945 noar Ôostenryk. In 1946 wordt ie deur de militaire rechtbank in Brugge by verstek ter dôod veroordêeld. Up 8 november 1949 sterft ie in ’t Ôostenrykse stadje Solbad Hall an 'n artinfarct.
De stoffelikke resten van Cyriel Verschaeve worden in 1973 deur Bert Erikson en 'n poar leden van de VMO upgegraven en in Oalveringem erbegraven.
Werkn
bewerknLyste van zyn werkn
- Jacob van Artevelde (1911)
- Zeesymphonieën (1911)
- Ferdinand Verbiest (1912)
- De schoonheid van het evangelie (1913)
- Passieverhaal (1913)
- Philips van Artevelde (1913)
- Nocturnen (1916-1924)
- Judas (1917)
- Het mysterie (1920)
- Uren bewoundering voor groote kunstwerken (1920-1922)
- Maria Magdalena (1928)
- De Kruisboom (1929)
- Elijah (1936)
- Nocturnen (1936)
- Rubens, Vlaanderens Spectrum (1938)
- Jezus (1939)
- Eeuwige gestalten (1944)
Otobiografische werkn
- Oorlogsindrukken (1914-1918), Gent 1996
- Oorlogsgedenkschriften (1944-1946) gepubliceerd in Verschaeviana jaarboek 1988-89
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Cyriel Verschaeve van Wikimedia Commons. |