Fragaria

Dat artikel es geschreevn in 't Noordelik West-Vlams.

---

Fragaria
Busfreize (Fragaria vesca)
Taxonomische indêlienge
Ryk: Plantae (Plantn) Stamme: Embryophyta (Landplantn) Klasse: Embryophyta (Zoadplantn) Clade: Angiospermae (Blommeplantn) Clade: Eudicotyln (Echte twèezoadlobbign of eudicots) Orde: Rosales Familie: Rosaceae (Roozefamilie)
Geslacht
Fragaria L., 1753

Fragaria is e geslacht van bloeinde plantn in de roozefamilie (Rosaceae), algemeen gekend vanwege hunder eetboare vruchtn, de freizn.

De meest commercieel gekwèekte freize is e hybride (kruusienge) die bekend stoat lyk Fragaria × ananassa. Freizn hèn e smoake die varieert per cultivar van redelyk zoete toet toamelyk scherp. Ze wordn verbouwd in al de gemoatigde streekn van de weireld.

Soortn

Der zyn meer of 20 beschreevn soortn en vele hybriedn en gecultiveerde plantn. E sleutelfactor is 't antal chromosoomn. Der zyn zeevn boasistypn. Sommigte soortn zyn diploïd en hèn twèe sets van de zeevn chromosoomn (14 chromosoomn in totoal). Andere zyn tetraploïde (vier sets, 28 chromosoomn in totoal), hexaploïde (zes sets, 42 chromosoomn in totoal), octoploïde (acht sets, 56 chromosomen in totoal) of decaploïde (tien sets, 70 chromosoomn in totoal).

Diploïde soortn

• Fragaria bucharica (China)
• Fragaria daltoniana (Himalaya)
• Fragaria gracilis (China)
• Fragaria iinumae (Oost-Rusland, Japan)
• Fragaria mandshurica (China)
• Fragaria nilgerrensis (Zuud- en Zuudoost-Azië)
• Fragaria nipponica (Japan)
• Fragaria nubicola (Himalaya)
• Fragaria pentaphylla (China)
• Fragaria vesca, busfreize (Noordelyk halfroend)
• Fragaria viridis (Europa, Centroal-Azië)
• Fragaria yezoensis (Noordoost-Azië)

Tetraploïde soortn

• Fragaria moupinensis (China)
• Fragaria orientalis (Oost-Azië, Oost-Siberië)

Hexaploïde soortn

• Fragaria moschata, Groote busfreize (Europa)

Octoploïde soortn en hybriedn

• Fragaria × ananassa, Freize
• Fragaria chiloensis (Westn van Noord- en Zuud-Amerika)
• Fragaria virginiana (Oostn van Noord-Amerika)

Decaploïde soortn en hybriedn

• Fragaria cascadensis (Cascadegebergte in Oregon)
• Fragaria iturupensis (Iturup, Koerieln)
• Fragaria × vescana

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Fragaria van Wikimedia Commons.