Friesland
Friesland (officieel: Fryslân) is e provinsje in 't noôrdn van Holland met e goeie 646.000 inweuners. D'n hoofdstad is Leeuwarden (Fries: Ljouwert). D'officiële toaln zyn Nederlands en Fries.
WoapnBewerken
GeografieBewerken
In 't oôstn wordt Friesland begrensd deur de provinsjes Groningen en Drenthe, in 't zuudn deur de provinsjes Overyssel en Flevoland, in 't zuudwestn deur 't Ysselmeer, en in 't westn en t noôrdn deur de Waddnzêe (buutn de Waddneilandn deur de Nôordzêe). Friesland is verboundn met de provinsje Noord-Holland deur den Ofsluutdyk.
De Waddneilandn Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog moakn deêl uut van de provinsje. Ze zyn met een overzetboôt te bereikn vanof 't vasteland.
Qua totoale ippervlakte, dus inclusief woaterippervlakte, is Friesland de grotste provinsje en achter Drenthe de minst bevolkte provinsje van Holland (192 inweuners per km²).
Friesland telt 18 gemeêntes.
NoameBewerken
FryslânBewerken
Den 1stn januoari 1997 is d'officiële noame van de provinsje veranderd van 'Friesland' noa 'Fryslân'. In de reste van Holland wordt wel assan de Nederlandstoalige noame Friesland gebruukt.
HeitelânBewerken
It Heitelân ('’t voaderland') is vo Friezn e veel gebruukte term vo de provinsje Friesland an te duudn. Nationalistisch ingestelde Friezn gebruukn vele da woord.
GeschiedenisseBewerken
De geschiedenisse van Friesland is de geschiedenisse van 't kustgebied van Holland lik da 't nu is, vanof 't Zwin an de Belgische grenze tout an riviere de Wezer in Duutsland.
ToaleBewerken
De toaln die 't meêst geklapt wordn in de provinsje zyn 't Nederlands en 't Fries (Frysk of Westerlauwers Fries). 't Fries bezit de stoatus van minderheidstoale en is tegoare me Nederlands erkend als officiële landstoale.
Buutn 't Standoardfries zyn d'r ook e deêl dialectn. In vele Friesche steedn wordt Stadsfries geklapt, e Nederlands dialect me sterke Friesche invloedn. In 't zuudoôstn, in de gemeêntn Weststellingwerf en Ooststellingwerf, klappn ze Stellingwerfs, e Nedersaksisch dialect.
Friesche elf steednBewerken
De Friesche elf steedn zyn elf plekkn in de provinsje Friesland, die stadsrechtn gekreegn hen en woa dat de schatsmarathon Elfsteedntocht nor is vernoemd. D'elf steedn zyn allemolle beschermd stadsgezicht.
Grotste plekknBewerken
De tien grotste plekkn in de provinsje noa 't antal inweuners (1 januoari 2007) zyn:
- Leeuwarden (Fries: Ljouwert)
- Drachten
- Sneek (Snits)
- Heerenveen (It Hearrenfean)
- Joure (De Jouwer)
- Harlingen (Harns)
- Franeker (Frjentsjer)
- Dokkum
- Wolvega (Wolvegea)
- Lemmer (De Lemmer)
GemêentnBewerken
Friesland is ipgedêeld in 18 gemêentn. De gemêentn met hunder noame zyn:
|
|
Externe koppeliengeBewerken
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Friesland van Wikimedia Commons. |
| |
|---|---|
| Provinsje:
Drenthe | Flevoland | Friesland | Gelderland | Groningen | Limburg | |
| Nôord-Broabant | Nôord-Holland | Overyssel | Utrecht | Zêeland | Zuud-Holland | |