Hommel (plante): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Foroa (discuusjeblad | bydroagn)
k veranderienge 74841 van RobotTbc were weggedoan
Astro (discuusjeblad | bydroagn)
voornoamelik spelling
Regel 4:
'''Ommel''' ([[Nederlands]]: hop(pe)) is e twèslachtige plante va de Cannabaceae-familie.
 
De plante wos tot voe kort vôornoamelyk ekwikt voervour in [[bier]] te doen. In de knops zit er e stoffe (lupuline, e geelachtige poere) die e zeure smoake gift an 't bier. 'n Dag va vandoage gebruukn ze ommel oekouk mêer e mêer voervour in medicamentn te doen. 't Bestoan oek zaksjes en oofdkussens, evuld mi ommel. Dat zoudzoudt e nateurlik slapmiddel zyn.
 
In [[België|Belgie]] zyn de streekn van [[Oalst]] (Ôost-Vloandern), Asse (Vlams-Brabant) e voerolsurtout dedie va [[Poperienge]] styf ekend voe nundernundern ommel. In 't buutnland zyn [[Duutsland]] en [[Tsjechie]] ekend.
 
== De geschiedenisse ==
 
=== Va gruut noar ommel ===
Vôorn dazzeda ze ommel in bier dèjndein om e smaksje an 't bier te geevn, dèjndein ze d'r gruut in. Gruut is e miengelienge va kruudn. RoendRound de joarn 800 kwaamn ze in Duutsland op 't gedacht om e bitje ommel in bier te doen om 't langer te kunn bewoarn.
 
=== E nieuw' industrie voe Poperienge ===
In de streke va Poperienge leevnde z'in de Middelêeuwn va de loakenandel. Moa deur de polletiek van [[Iengeland]] moestn ze achter een andere maniere zoekn voe commerce te doe. Ommel wos d'oplossienge. Sedert de 15st'n êeuw wos ommel ier intensif verbouwd. 't Uutzicht va Poperienge gienk nôoit nog 't zefste zienzyn...
 
=== Telôorgang... e reddieng? ===
In 'n 20stn êeuw goenk et van kwoad noar erger mi de ommelproduucsje in Poperienge. In 2006 woarn d'r in Poperienge nog moar e goe 30 boern voer een areoal va 176 ectoarn.
De reddieng zou nu ''Menohop'' kunn'n zyn. Want an 'n unief va [[Gent]] en z'ontdekt dat er in ommel 'fenooln' zittn die styf trekkn op 't vrouwelik ormoon oestrogeen. Menohop is e medicament da de oengemakkn va vrouwn in de menopauze zou kunn verepnverelpn.
 
== De produucsje ==
Regel 24:
=== De groei ===
In 'n wienter goan de bovenste dêeln va de plante dôod, moa de wortels overleevn. Mi 'n uutkom groein der scheutn an de wortels: die scheutn zyn e delicatesse. De scheutn zyn eleid roend droadn en klemmn omoge. Tusschn april en juli groeit de plante 't mêest: de rankn kunn toen otmets 30 santemeter groein op êen dag.
Begun juli stopt de plante mi groein e begunt ze te bloein. De vrouwelike bloemn groein uut toettout 'knops'.
 
=== 'n Plok ===
Te laste begubegun september begunt 'n ommelpluk. Vroeger dein ze da met 'n and. In 'n oudn tyd dèjdei olleman mèjmei an 'n ommelpluk. Da wos zwoar werk - sertoesurtout ata 't rinde, want toe lein je nan'n'ann oopn va de rankn. Om d'ambiance d'r in 't ou'noun, zoengn de plokkers liedjes. Dit is 't êeste refring van e bekend liedje:<br>
::::<i>Als wij de schoenen tatsen
::::<i>Om naar de pluk te gaan
Regel 37:
::::<i>En van den hommelpluk</i>
 
Toen da de pluk oekouk mi machien kosttekoste gebeurn, in de plekke va manueel, wos 't er in Poperienge e firma die e masse machienn efabriceerd et: Allaeys. In de joarn '60 exporteernde ze oekouk na Duutsland, en dat is toch opmerkelik omda Duutsland vele keirs grodder is. Ze produceernde oenderounder anger de Allaeys Junior, Allaeys Senior, Allaeys Europa Super (koste 240 à 270 rankn ter eure plokkn), Allaeys Compact en Saxo. De firma Allaeys is oendertusschen wel failliet egoan.
De firma Allaeys is oendertusschen wel failliet egoan.
 
=== Droogn ===
Achter 'n plok droogn ze de knops voorzichtjesvorzichtjes uut mi warme luchtbloazers. Anders zoezou 'n ommel ol zêre beschimmeln. A ze droge enoeg is, pressen ze 'n ommel tope in juutn ballo's (da noemn ze ''zwyns'').
 
== Hoppestoet ==
Om de drie joar (2005, 2008, 2011,...) goat er in Poperienge in september e stoet uut die e masse vook trekt. Olles stoat toen nateurlik in 't têekn va 'n ommel. D'r zyn oekouk fêesten, en ze verkiezen e Hoppekeuneginne.
 
== Culinair ==
* In Poperienge brouwn ze e speciaal birtje, [[Hommelbier]], mi mêerder sôortn ommel. D'r is ouk nog e minder bekend bier, [[Nunnebier]], woavôorn da ze Poperiengschen ommel gebruukn.
* Ommelpap: in vroeger tydn krêegn de plokkers, mêestol vrimd vook, op 't ende van de plok, e sôort warm paptje ('t trekt op crème brûlée) mèdmèt e poar knops ter versierieng. Da gebruuk wos joarn verlôorn egoan. Moa bakker Sansen uut Poperienge et een oud recept werevoen'n uut 1910. In de nieuwn ommelpap zittn ol d'oude ingrediëntn d'r nog in (mek, butter, bloeme e suker); nieuwe toevoegieng is de kanêel en de rom.
* Hoppescheutn: de joengejounge scheutn van de plante die in 'n uutkom eplokt zyn. 't Is delicoat andwerk, en doarom is 't oekouk zo diere in de restorangs. Oe moejmoe je ze grêed moakn? Koud in e bitje vinaigrette, of zochtjes ebakkn in e buttersausje.
 
== Externe koppelienge ==