Litchi

Dat artikel es geschreevn in 't Kortryks.

---

Litchi
Taxonomische indêlienge
Ryk: Plantae (Plantn) Stamme: Embryophyta (Landplantn) Klasse: Spermatopsida (Zoadplantn) Clade: Bedektzoadign Clade: Eudicotyln Clade: Rosids Orde: Sapindales Familie: Sapindaceae (Zêepboomfamilie) Geslacht: Litchi
Soorte
Litchi chinensis Sonn., 1782

Ne litchi (Litchi chinensis) is een tropische bôomsorte, die ol ouzes surtout gekend is omwille van zyn fruut, die ôok litchi's zyn genoemd.

Beschryvienge

Ne litchibôom is een altydgroene boom die uut zyn eign in 't zuudn van China voornkomt. Omwille van zyn fruut is 't ie ôok angeplant ip Madagaskar, Réunion, Zuud-Afrika, .... De rôo vruchtn angn in troskes aan den bôom.

Den litchibôom is verre familie van ouze wilde kastanje.

Fruut

Beschryvienge

Ne litchi is ovoal van vorm, 3 à 4 cm in doorsnede en eit een styf ipvollnde pelle o buutn: roze-rôo me stekkervormige bubbels ip. Die pelle is redelik dunne en voelt an lik lêer. 't Vruchtvlees is gloazig wit, stevig van structuur, bevat veel sop en smakt zoete. O binn zit e grôte, blienkende, bruune pitte die bitter smakt en giftig is. De pittn eet je dus best niet ip.

Litchi's kun je nie lange bewoarn of ze begunn te gistn en zyn nie mi goed. Ge kunt ze a peu près een weke in je frigo bewoarn (moa liefst minder want ge wit nie oe lange da z'ol ongekoeld in de wienkel loagn). Ge kunt ze ôok in 'n diepvriezer steekn.

Ge kunt litchi's ves ipeetn, gebruukn in fruutsloa, in cocktails, ... In mêer en mêer wienkels kuj oundertusschn oek litchizop koopn.

Ol ouzes

Litchi's zyn ol tientalln joarn verkrygboar in blik, moa 't is moa sedert begun de joarn '90 da je of en toe ne ki nen verdwoaldn veschn (en diern) litchi kost vindn in de winkels.

Sedert 't ende van de joarn '90 zyn litchi's olsan gemakkerliker en gemakkeliker verkrygboar by ous. 't Grotste probleem is da je litchi's nie lange kunt bewoarn, moa me moderne koeltechniekn, door een verôgienge van de productie en zêder transport zyn ze nog redelik treffelik en goekôop ves by ous in de wienkels te vindn, surtout round de kest- en nieuwjoarscongé (omdat ton de litchibôomn in Madagaskar, vanwoar dat de mêeste van ouze litchi's komn, ol tope fruut droagn).

Voedingswoarde

Voedingswoarde per 100 gram:

• Joules: 288 Kj
• Calcium: 8 mg
• Eiwittn: 1 gr
• Vitamine B2: 0,05 mg
• Koolhydroatn: 16 tot 20 gr
• Vitamine C: 42 mg
• Yzer: 0,4 mg

Ofbeeldiengn

• 
  Nog groene litchi's an 'n bôom
• 
  Ne litchibôom ip Réunion
• 
  Litchi's in troskes an 'n bôom
• 
  'n Kiemnde pitte van ne litchi

Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Litchi chinensis ip Wikimedia Commons.