Sesam

Sesamum indicum

Ryk:	Plantae (Plantn)
Ounderryk:	Embryophyta (Landplantn)
Stamme:	Magnoliophyta (Blommeplantn)
Orde:	Lamiales
Familie:	Pedaliaceae (Sesamfamilie)
Geslacht:	Sesamum

Sôorte

Sesamum indicum
L., 1753

Sesam (Sesamum indicum) is e plante van de familie Pedaliaceae die gekwêekt wordt vor eur eetboar zoad.

Verspreidienge

Sesam is êen van d' oudste cultuurplantn ter weireld. 't Wordt al duuzende joarn gekwêekt in 't twêestroomnland tusschn den Eufroat en de Tigris, in Indië en in Afrika. Loater kwam de plante ook in China, Japan en 't Middellãnds-Zêegebied terechte. Den dag van vandoage zyn de belangrykste productielandn Turkeye, Indië, China, Ecuador, Honduras, Nicaragua en Mexico.

Uutzicht en kwêek

Sesamplantn èn e lange, rechte stiengel die 2 m hoge kan kommn en z' èn lange, ovoale bloarn. Ze krygn witte of wynrôoie blommetjes. Oengeveer twoalf weekn achter 't uutzoain zyn de zoadn rype. Ze zyn à peu près 2 mm grôot en ze zittn in lange zoadcapsules. De plantn wordn ofgesneen en in bundels gedroogd. Styf troage goan de capsules oopn en valt 't sesamzoad deruut.

Sesamzoad bevat 50% olie die bykan allêene bestoat uut mêervoudig oenverzoadigde vetzeurn, 20-40% eiwit en vele vitamine E, calcium, yzer, magnesium, lecithine en niacine.

Gebruuk

Sesam wordt zowel in de geneeskunde of in de keukn gebruukt. Sesamzoad èt e neutachtige, zoête smoake. 't Wordt in Europa surtout gebruukt in brôod, pistolets, muesli en groanreepn. In d' Azioatische en ôostersche keukn wordn vlêes en vis in e knapperige sesamkaste gebakkn, groênsels ip smoake gebrocht mè gomasio (gerôosterd sesamzoad gemiengeld mè zêezout), soepe gekruud mè tahin (e pate van gemoaln sesamzoad) en allerhande zoête gerechtn gerêed gedoan mè sesamzoad.

Zoadcapsules
Gedroogde bundels
Sesamzoad

Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Sesamum indicum ip Wikimedia Commons.