Tope (Woelmuus)

E tope

Domein:	Eukaryootn
Ryk:	Animalia (Bêestn)
Stamme:	Chordata (Chordabêestn)
Klasse:	Mammalia (Zoogbêestn)
Orde:	Rodentia (Knoagdiern)
Familie:	Cricetidae (Woelmuusachtigen)
Geslacht:	Microtus (Toopn)

Sorte

Microtus arvalis
Pallas, 1778

Toopn of tolpn (Microtus arvalis) zyn e sôorte muuzn die in West-Vloandern olgemêen vôornkommn.

Uutzicht

Van uutzicht trekkn toopn up geweune muuzn, mo ze verschilln egliek redelik styf van makoar. Nundern steirt is korter (maximum 5 cantimeiters) en 't stoat oar up, z'enn klinder ortjes en oogsjes en nundern kop is rounder. Ze kunn tout 12 cantimeiters lank kommn en 50 gram weegn (de vintjes, de wuvetjes e bitje miender). Van kleur zyn ze bruun-grysde.

Leefgebied en verspreidienge

Toopn kommn verre in hêel Europa en grôte stikkn van Azië vôorn, tope me nog e hêeln oop aar sôortn van 't zeste geslacht Microtus. Buutn in stravve busschn en styve natte streekn, kunn ze overol eirn, vaneigns ouk up stikkn met olle sôortn kôorn en grounsels. In nateurlikke streekn eetn ze ges, mor up stikkn eetn z'olle sôortn plantn en kwêekn z'ouk vele zidder.

Leevnswyze

Toopn leevn nie ol te lange, e goe 4,5 moandn. Ze kunn ol jounksjes krygn achter 33 doagn, wuvetjes kunn ol achter 13 doagn vul estookn zyn. Ze kunn 3 nestn enn tusschn moarte en oktober, woarachter dan ze dôod goan.

Nunder nestn zittn e cantimeiter of 30-40 ounder de ground, mo ze groavn gin tunils, ze moakn e sôorte van gangn tusschn 't ges woarin dan ze leevn. Ze moakn ezô e hêel systeim woa dan ze verre nôois buutn goan. Z'en ollemoale e territorium, mor an der te vele toopn zyn, leevn ze oltemets ouk in kolonies, ol gebeur et ouk dan ze en aar territorium zoekn (mêestol omdan der nie enoeg wuvetjes zyn). Klemmn en kunn ze nie ol te goed.

't Zyn ouk nog wel bêestn die toopn eetn. Stekveugels (lik vookn) en uuls zyn veugels die derup joagn, olle sôortn marters die oul ier leevn (wezels en fiesjows) en vaneigns ouk vossn en kattn.

Uutdrukkienge

Toopn zyn veldmuuzn: ezeid at er etwien 't I t'oopn dat... zegt