Ferdinand I van et Illig Rôoms Ryk

Ferdinand I (Alcala de Henares, 10 moarte 1503 - Weenn, 27 juli 1564), van 't Huus Habsburg, was de zeune van Johanna de Woanzinnige en Filips de Schôonn, en de broere van keizer Karel V.

Je krêegt den titel van eirtshertog van Ôostnryk in 1521 en van Rôoms-Duutsche keunienk in 1531 van zyn broere keizer Karel.

Zyn trouw

In 1515 kwam zyn grotvoader Maximiliaan I in Weenn tegoare mè Vladislav II van Boheemn en Hongareye en zyn broere Sigismund I van Pooln vo 't huwelik t' arrangeern tusschn de twi klêenkienders van Maximiliaan (Ferdinand en Maria), me d’ênigste kienders van Vladislav (Anna van Boheemn en Lodewyk).

De doar ofgesprookn dubbele trouwfêeste giengt deure ip 22 juli 1515 in de Stephansdom in Weenn en wierd de Wiener Doppelhochzeit genoemd, te zien ip ’n houtsnede deur Albrecht Dürer. Maximiliaan was platsvervanger vo Ferdinand, die zelve nie anwezig was.

Ferdinand trouwde officieel de 25ste meie 1521 met Anna van Boheemn, en zyn zuster Maria in 1522 met Anna heur broere Lodewyk II van Hongareye.

’t Dubbel huwelik zorgde der vôorn dat Hongareye en Boheemn (nu e stik van Tsjechië), elf joar loater ook by ’t Huus Habsburg kwam.

In 1526 kwam Ferdinand keunienk van Boheemn en Hongareye, achter den dôod van zyn schonbroere Lodewyk II, en in 1531 ook Rôoms-Duutsche keunienk.

Achter de trôonsofstand van zyn broere Karel in 1556 kwamt ie keizer van 't Hillig Rôoms Ryk (officieel in 1558).

Vrouwe en jounges

Ferdinand en Anna van Boheemn haan viftien jounges:

• 1. Elisabeth van Ôostnryk (1526-1545), trouwde mè Sigismund II van Pooln
• 2. Maximiliaan II (1527-1576), keizer van ’t Hillig Rôoms Ryk
• 3. Anna van Ôostnryk (1528-1590), trouwde met Albrecht V van Beiern
• 4. Ferdinand II van Tirol (1529–1595)
• 5. Maria van Ôostnryk (1531–1581), trouwde mè Willem V van Kleef, hertog van Kleef.
• 6. Magdalena van Ôostnryk (1532-1590), nunne
• 7. Catharina van Ôostnryk (1533-1572), trouwde mè Sigismund II van Pooln, weduwnoare van eur zuster Elisabeth van Ôostnryk (1526-1545)
• 8. Eleonora van Ôostnryk (1534-1594), trouwde mè Guglielmo I, hertog van Mantua
• 9. Margaretha van Ôostnryk (1536-1567), nunne
• 10. Johan van Ôostnryk (1538-1539)
• 11. Barbara van Ôostnryk (1539-1572), trouwde met Alfonso II, hertog van Ferrara
• 12. Karel II (1540-1590), aartshertog van Ôostnryk en voader van Ferdinand II, keizer van ’t Hillig Rôoms Ryk
• 13. Ursula van Ôostnryk (1541-1543)
• 14. Helena van Ôostnryk (1543-1574), nunne
• 15. Johanna van Ôostnryk (1547–1578), trouwde in 1565 mè Francesco I de Medici, de loatern groothertog van Toscane

Ferdinand stierf in Weenn en j’is begroavn in de Sint-Vituskathedroale in Praag. Z’n zeune Maximiliaan II volgdeg hem ip.

Houtsnede deur Albrecht Dürer van de Wiener Doppelhochzeit. Van lienks: Maximiliaan I; zyn klêendochter Maria mè Lodewyk II; Vladislav II mè zyn dochter Anna en zyn broere Sigismund I.

Zyn woapn mè d’embleemn van Boheemn en Hongareye en 't schild van zyn grotvoader Maximiliaan I

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Ferdinand I (HRR) van Wikimedia Commons.