Ôostnryk

Republik Österreich Republiek Ôostnryk

Ôostnryk in Europa
Officiële toale	Duuts (regionaal ook Sloveens, Kroatisch en Hongoars)
Hoofdstad	Weenn
Stoatsvorm	Federoale republiek
Stoatshoofd	President: Alexander Van der Bellen
Êerste minister	Kanselier: Karl Nehammer
Ippervlak	83.871 km²
Inweuners Bevolkiengsdichtheid	8.383.784 99,96 inw./km²
Munte	Euro (vo 2002: Ôostnryksche schilling)
Tydzone	UTC+1 (zomertyd: UTC+2)
Landcode	AT, AUT
Telefongcode	(+43)
Internet-TLD	.at
Nationale fêestdag	26 oktober

Ôostnryk (Duuts: Österreich), officieel Republiek Ôostnryk (Republik Österreich) is e land in Middn-Europa met een ippervlak van 83.858 km². 't Grenst in 't nôordn an Duutsland en Tsjechië, in 't ôostn an Slovakeye en Hongareye, in 't zuudn an Itoalië en Slovenië en in 't westn an Zwitserland en Liechtnstein. Van e grôte 8 miljoen inweuners weunn der 1,5 miljoen in d'hôofdstad Weenn.

't Modern Ôostnryk bestoat nog moa sedert 1919. De grenzn van nu zyn ton vastegesteld by 't Verdrag van Versailles. 't Grotste dêel van d' Ôostnrykers (56 %) weunt in de grôte steedn. 95% van de bevolkienge is Duutstoalig.

Geschiedenisse

Deur zyn centroale liggienge in Europa het Ôostnryk e belangryke rolle gespeeld binn d' Europeesche geschiedenisse, surtout binst de Habsburgsche periode. In 15 v. Chr. bezettegen de Romeinn hêel Ôostnryk. Achter d' inêenstortienge van 't Romeins Ryk in de 5e êeuwe a. Chr. volgdn e poar êeuwn van volksverhuziengn. In d' 8ste êeuwe makte Ôostnryk dêel uut van 't Frankisch Ryk van Karel de Grôotn (742-814). In 976 kwam 't in handn van de Babenbergs en loater van de Habsburgers.

Ôostnryk wierd 't kernland van 't Hillig Rôoms Ryk en kende een enorme bloei. Round 't middn van de 16ste êeuwe woarn de Habsburgers boas in Europa. Da was nie allêne 't gevolg van veroveriengn, moar ook van strategische trouws. Azo kwoamn de Lêge Landn deur de trouw van Maria van Bourgondië mè keizer Maximiliaan I ounder de leidienge van de Habsburgers.

Achter d'ofschaffienge van 't Hillig Rôoms Ryk in 1806 is 't Keizerryk Ôostnryk ipgericht en in 1867 d' Ôostnryk-Hongoarsche dubbelmonarchie. Achter 't verlies in den Êeste Weireldoorloge is dat ipgesplitst in verschillige ounofhankelikke landn en blêef Ôostnryk uutendelik over lik da 't nu is.

In 1918 is 't e republiek gewordn, Duuts-Ôostnryk en in 1919 de Republiek Ôostnryk. In 1938 is 't g'annexeerd deur 't Derde Ryk (Anschluss). Achter 't verlies van de nazi's is Ôostnryk bezet gewist deur de g'allieerdn tout in 1955. 't Land is ton volledig zelfstandig gewordn ip condiesje da 't assan neutroal zou bluuvn. In 1995 is Ôostnryk lid gewordn van d' Europeesche Unie.

Geografie

Twè derdn van 't landoppervlak wordt ingepakt deur berggebied, d' Alpn, die in 't westn, middn en 't zuudn van 't land liggn.

't Nôordn van 't land is lêger en doa ligt ook 't dal van de twidde grotste riviere van Europa, den Donau, die styf belangryk is vo de scheepvoart en in directe verbiendienge stoat met de Zwarte Zêe. Andere riviern zyn den Inn, de Traun, den Enns, de Mur en de Mürz.

D' ênigste lêegvlakte van Ôostnryk ligt in 't ôostn en doa ligt ook 't grotste meer van 't land, de Neusiedler See met een ippervlak van 356 km². 't Is 't lêegste punt van Ôostnryk (115 m). 't Hogste punt is de Grossglockner (3797 m).

Plekkn lik Tirol, Salzkammergut, Innsbruck, d' Ôostnryksche Alpn, Salzburg, Weenn en andere culturele centra hen van Ôostnryk e belangryk Europees touristisch centrum gemakt.

Hallstat in Salzkammergut
Salzburg
Grossglockner

Dêelstoatn

Ôostnryk is politiek ounderverdêeld in negen dêelstoatn (Bundesländer) die tegoare e federoatie vormn.

Weenn (Wien): hoofdstad: Weenn
Burgenland: Eisenstadt
Karinthië (Kärnten): Klagenfurt
Salzburg: Salzburg
Neder-Ôostnryk (Niederösterreich): St. Pölten
Steyermark (Steiermark): Graz
Tirol: Innsbruck
Vorarlberg: Bregenz
Ipper-Ôostnryk (Oberösterreich): Linz

Muziek

Ôostnryk is de geboorteplekke van verschillige gekende componistn lik Wolfgang Amadeus Mozart, Joseph Haydn, Franz Schubert, Anton Bruckner, Johann Strauss sr., Johann Strauss jr. en Gustav Mahler.

Externe koppelinge

Officiële website (Duuts en Iengels)

{{{ofb_links}}}	Europese Unie (EU)		{{{ofb_groot}}}
België \| Bulgareye \| Cyprus \| Denemarkn \| Duutsland \| Estland \| Finland \| Grieknland \| Holland \| Hongareye \| Ierland \| Itoalië \| Kroatië \| Letland \| Litouwn \| Luxemburg \| Malta \| Ôostnryk \| Pooln \| Portugal \| Roemenië \| Slovakeye \| Slovenië \| Spanje \| Tsjechië \| Vrankryk \| Zweedn			{{{ofb_groot}}}

{{{ofb_links}}}	Landn in Europa	{{{ofb_rechts}}}	{{{ofb_groot}}}
Albanië • Andorra • Armenië • Azerbeidzjan • België • Bosnië-Herzegovina • Bulgareye • Cyprus • Denemarkn • Duutsland • Estland • Finland • Georgië • Grieknland • Holland • Hongareye • Ierland • Itoalië • Kazachstan • Kosovo • Kroatië • Letland • Liechtnstein • Litouwn • Luxemburg • Malta • Moldoavië • Monaco • Montenegro • Noord-Macedonië • Nôorweegn • Oekraïne • Ôostnryk • Pooln • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovakeye • Slovenië • Spanje • Tsjechië • Turkeye • Vaticoanstad • Verênigd Keunienkryk • Vrankryk • Wit-Rusland • Ysland • Zweedn • Zwitserland			{{{ofb_groot}}}