Verdrag van Prüm
Met ‘t Verdrag van Prüm wierd ‘t middnryk van keizer Lotharius I verdêeld ounder zyn drie zeuns. ‘t Frankisch Ryk was in 843 verdêeld gewist in e westelik-, 'n ôostelik- en e middnryk met ‘t Verdrag van Verdun.
In 855 kwoamn ze by Prüm tegoare vo ’t verdrag te têeknn.
- Lodewyk II (825-875), den oudstn, krêeg Nôord-Italië mè de keizerskrône.
- Lotharius II (835-869) krêeg ’t mêest nôordelik stik van ’t ryk. Zyn keunienkryk strekte van de Nôordzêe tout an ’t Juragebergte w.o. ’t nôordelik stik van Bourgondië, en wierd regnum Hlotharii (ryk van Lotharius) genoemd. Loater in de 10e êeuwe wierd ’t gebied Lotharingia genoemd. Da was ’t begun van de noame Lotharingn.
- Karel van Provence (845-863) krêeg ’t zudelik stik van Bourgondië mè Provence, Lyon en Vienne. Zyn keunienkryk wierd regnum provinciae genoemd.
Achternoa trok Lotharius I hem were in d’abdye van Prüm, woa dat ’n nie vele loater gestorvn is.
De verdêlienge he nie lange bestoan want Karel van Provence stierf ol in 863.
- Karel van Provence: † 863
Deurdat ’n gin jounges had, verdêeldn zyn twi broers zyn bezittiengn ounder makoar. Lotharius II krêeg Karels nôordelik stik derby mè ‘t bisdom van Lyon, Vienne en Grenoble.
Keizer Lodewyk II krêeg Karels zudelik stik, Provence met Arles, Aix en Embrun derby, en je kwam azo ook keunienk van Provence.
- Lotharius II: † 869
In 869 stierf Lotharius II. Achter zyn dôod wast er grôte verwarrienge omdat er gin wettign ipvolger was, want Lotharius had ollêne mor e bastoardzeune, Hugo II. Karel de Kletsn viel Lotharingn binn vo zyn erfdêel ip t’eisn. Achter e joar kwamt er eindelik ’n ende an de gevechtn en in 870 wierd ‘t Verdrag van Meerssen getêeknd.
Lotharingn wierd gelykig verdêeld ounder de twi nounkels van Lotharius: Lodewyk den Duuts krêeg Aken, twi derdn van Friesland, en ’t gebied ten ôostn van de Moas, de boovnlope van de Moezel en de nôordelikke Jura. Karel de Kletsn krêeg olles ten westn d’r van.
- Keizer Lodewyk II: † 875
Keizer Lodewyk II had ollêne mo dochters en dus ook gin ipvolger. Achter zyn dôod vertrok zyn nounkel Karel de Kletsn no Rome, vor hem tout keizer te loatn krôonn en je kwam ook keunienk van Italië en Provence. Lodewyk den Duuts is nog e gevecht begost teegn Karel de Kletsn, mo j’is ol gesneuveld by ’t begun van de veldtocht in 876.